Przegląd Geograficzny (2020) tom 92, zeszyt 3

Neofityzacja łęgów jesionowo-wiązowych w dolinach polskich rzek

Anna Kowalska

Przegląd Geograficzny (2020) tom 92, zeszyt 3, s. 327-340 | Full text
doi: https://doi.org/10.7163/PrzG.2020.3.1

W pracy przedstawiono wyniki analizy roślinności łęgów jesionowo-wiązowych przeprowadzonejna podstawie 249 zdjęć fitosocjologicznych wykonanych na 83 stanowiskach zlokalizowanych w dolinachpolskich rzek. Zdjęcia pochodzą z prac monitoringu przyrodniczego oraz z projektu Świadczenia łęgów jesionowo-wiązowych w dolinie środkowej Wisły. Celem badań było wskazanie zależności między udziałem obcychgatunków inwazyjnych a strukturą i składem gatunkowym roślinności łęgów oraz charakterystyka preferencjisiedliskowych tych gatunków. Obecność obcych gatunków inwazyjnych stwierdzono na blisko 70% badanychpowierzchni. Wśród odnotowanych 15 gatunków najbardziej rozpowszechniony był niecierpek drobnokwiatowy.W zbiorowiskach z obecnością gatunków inwazyjnych obserwowano mniejsze ogólne bogactwo gatunkówrodzimych, co wynika przede wszystkim ze spadku udziału gatunków higrofilnych i cienioznośnych gatunkówleśnych, a także mniejszej liczby krzewów i mchów. Może to być związane ze zmianami warunków siedliskowych,które osłabiły konkurencję ze strony dotychczasowej kompozycji fitocenozy. W zbiorowiskach z gatunkamiinwazyjnymi runo tworzą gatunki preferujące siedliska bardziej nasłonecznione, bardziej zasadowe i o wyższejtrofii, natomiast mniej jest gatunków o większych wymaganiach co do wilgotności gleby. Szeroki zakres tolerancjiekologicznej niecierpka drobnokwiatowego względem światła i odczynu gleby, preferencja siedlisk świeżych orazłatwość rozsiewania, sprzyjają jego ekspansji i dominacji w przekształconych zbiorowiskach. Przeprowadzonaanaliza pokazała, że degradacja łęgów może być ograniczana przez zapewnienie warunków siedliskowych, w którychte ekosystemy naturalnie funkcjonują.

Słowa kluczowe: bogactwo i różnorodność gatunkowa, ekologiczne liczby wskaźnikowe, grupy socjologiczno-ekologiczne, inwazje obcych gatunków roślin, zdjęcia fitosocjologiczne, zmiany siedliskowe

Anna Kowalska [aniak@twarda.pan.pl], Department of Geoecology Institute of Geography and Spatial Organization, Polish Academy of Sciences Twarda 51/55, 00-818 Warsaw: Poland

Cytowanie

APA: Kowalska, A. (2020). Neofityzacja łęgów jesionowo-wiązowych w dolinach polskich rzek. Przegląd Geograficzny, 92(3), 327-340. https://doi.org/10.7163/PrzG.2020.3.1

MLA: Kowalska, Anna. "Neofityzacja łęgów jesionowo-wiązowych w dolinach polskich rzek". Przegląd Geograficzny, vol. 92, no. 3, 2020, pp. 327-340. https://doi.org/10.7163/PrzG.2020.3.1

Chicago: Kowalska, Anna. "Neofityzacja łęgów jesionowo-wiązowych w dolinach polskich rzek". Przegląd Geograficzny 92, no. 3 (2020): 327-340. https://doi.org/10.7163/PrzG.2020.3.1

Harvard: Kowalska, A. 2020. "Neofityzacja łęgów jesionowo-wiązowych w dolinach polskich rzek". Przegląd Geograficzny, vol. 92, no. 3, pp. 327-340. https://doi.org/10.7163/PrzG.2020.3.1