Tomasz Żukowski

Abstract

Celem pracy jest wyjaśnienie, czy i w jaki sposób czynniki historyczne mogą odgrywać rolę w kształtowaniu praktyk religijnych oraz jaka może być w tym rola współczesnej urbanizacji i modernizacji. W analizach wykorzystano unikalne dane dotyczące frekwencji we mszy św. w latach 2016-2018, liczone we wszystkich 10,0 tys. parafii w Polsce. Dane te analizowano w podziale na regiony uwarunkowane historycznie oraz w podziale na współczesne typy obszarów pod względem intensywności procesów urbanizacyjnych i metropolizacyjnych. Wykazano, że poziom uczestnictwa w praktykach religijnych jest historycznie zakorzeniony (osadzony) w środowisku lokalnym: najwyższy poziom charakteryzuje obszary wschodniej i południowej Polski (Galicja, Królestwo Kongresowe), a w większości z tych regionów obserwujemy spadek uczestnictwa wraz ze wzrostem stopnia urbanizacji i metropolizacji, ale jednocześnie istotne różnice pomiędzy regionami uwarunkowanymi historycznie dla obszarów o podobnym stopniu urbanizacji, także pomiędzy dużymi miastami. Na tej podstawie opracowano model przestrzennych (historyczno-geograficznych) uwarunkowań praktyk religijnych w Polsce. Analizy są pierwszym szczegółowym badaniem zróżnicowania parafii katolickich w oparciu o tak dużą i geograficznie szczegółową próbę badawczą.

Keywords: geografia religii, praktyki religijne, katolicyzm, zakorzenienie, regiony historyczno-kulturowe, klasyfikacja funkcjonalna gmin

Przemysław Śleszyński [psleszyn@twarda.pan.pl], Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. S. Leszczyckiego PAN
Wojciech Sadłoń [w.sadlon@iskk.pl], Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego SAC im. ks. W. Zdaniewicza
Mariusz Kowalski [mar.kow@twarda.pan.pl], Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. S. Leszczyckiego PAN
Piotr Łysoń [lyson11@wp.pl], Główny Urząd Statystyczny
Tomasz Żukowski [tzukow@wp.pl], Uniwersytet Warszawski, Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych
Łukasz Prażmo [lprazmo@gis-expert.pl], GIS-Expert sp. z o.o.

Citation

APA: Śleszyński, P., Sadłoń, W., Kowalski, M., Łysoń, P., Żukowski, T., & Prażmo, �. (2023). Rola terytorialnego zakorzenienia historycznego w kształtowaniu praktyk religijnych w parafiach katolickich w Polsce. Przegląd Geograficzny, 95(4), xx. https://doi.org/
MLA: Śleszyński, Przemysław, et al. "Rola terytorialnego zakorzenienia historycznego w kształtowaniu praktyk religijnych w parafiach katolickich w Polsce". Przegląd Geograficzny, vol. 95, no. 4, 2023, pp. xx. https://doi.org/
Chicago: Śleszyński, Przemysław, Sadłoń, Wojciech, Kowalski, Mariusz, Łysoń, Piotr, Żukowski, Tomasz, and Prażmo, Łukasz. "Rola terytorialnego zakorzenienia historycznego w kształtowaniu praktyk religijnych w parafiach katolickich w Polsce". Przegląd Geograficzny 95, no. 4 (2023): xx. https://doi.org/
Harvard: Śleszyński, P., Sadłoń, W., Kowalski, M., Łysoń, P., Żukowski, T., & Prażmo, �. 2023. "Rola terytorialnego zakorzenienia historycznego w kształtowaniu praktyk religijnych w parafiach katolickich w Polsce". Przegląd Geograficzny, vol. 95, no. 4, pp. xx. https://doi.org/