Przegląd Geograficzny (2022) tom 94, zeszyt 2

Rozważania na temat klasyfikacji małych miast – przegląd podejść badawczych i próba klasyfikacji wielokryterialnej

Jerzy Bański

Przegląd Geograficzny (2022) tom 94, zeszyt 2, s. 199-218 | Full text
doi: https://doi.org/10.7163/PrzG.2022.2.2

Streszczenie

Małe miasta są istotnym składnikiem w strukturze osadniczej regionów oraz stanowią centra obsługi dla otaczających je obszarów wiejskich. Współcześnie obserwuje się wzrost ich różnorodność funkcjonalnej, co wynika z przejmowania zadań dotychczas realizowanych w większych ośrodkach miejskich oraz dywersyfikacji społecznej i gospodarczej obszarów wiejskich. Celem opracowania jest omówienie podejść klasyfikacyjnych do małych miast w literaturze przedmiotu, które umożliwiają rozpoznanie ich stanu i różnorodności społecznej i gospodarczej oraz funkcji pełnionych na rzecz otaczających je obszarów wiejskich. Podejścia klasyfikacyjne podzielono na trzy grupy: strukturalne, lokalizacyjne i inne (mieszane). Podejście strukturalne pozwala bezpośrednio grupować miasta ze względu na ich funkcje społeczne, kulturowe i ekonomiczne, jakie pełnią wobec lokalnej społeczności i podmiotów gospodarczych działających w mieście i jego sąsiedztwie. W podejściu lokalizacyjnym wykorzystuje się zasadę kontinuum centrum-peryferia, czyli położenia małego ośrodka miejskiego wobec dużych centrów rozwojowych. Klasyfikacje mieszane wykorzystują równocześnie różne podejścia badawcze i niosą ze sobą najwięcej informacji o miastach. Na zakończenie zaproponowano autorską klasyfikację małych miast uwzględniającą trzy kryteria charakteryzujące: strukturę, lokalizację i hierarchię.

Słowa kluczowe: małe miasto, struktura funkcjonalne, klasyfikacja, typologia, rozwój lokalny

Jerzy Bański [jbanski@twarda.pan.pl], Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. S. Leszczyckiego PAN; Uniwersytet Jana Kochanowskiego, Instytut Geografii i Nauk o Środowisku

Cytowanie

APA: Bański, J. (2022). Rozważania na temat klasyfikacji małych miast – przegląd podejść badawczych i próba klasyfikacji wielokryterialnej. Przegląd Geograficzny, 94(2), 199-218. https://doi.org/10.7163/PrzG.2022.2.2

MLA: Bański, Jerzy. "Rozważania na temat klasyfikacji małych miast – przegląd podejść badawczych i próba klasyfikacji wielokryterialnej". Przegląd Geograficzny, vol. 94, no. 2, 2022, pp. 199-218. https://doi.org/10.7163/PrzG.2022.2.2

Chicago: Bański, Jerzy. "Rozważania na temat klasyfikacji małych miast – przegląd podejść badawczych i próba klasyfikacji wielokryterialnej". Przegląd Geograficzny 94, no. 2 (2022): 199-218. https://doi.org/10.7163/PrzG.2022.2.2

Harvard: Bański, J. 2022. "Rozważania na temat klasyfikacji małych miast – przegląd podejść badawczych i próba klasyfikacji wielokryterialnej". Przegląd Geograficzny, vol. 94, no. 2, pp. 199-218. https://doi.org/10.7163/PrzG.2022.2.2