Przegląd Geograficzny (2024) tom 96, zeszyt 3
Charakterystyka wybranych cech hydrologicznych jezior przymorskich jako konsekwencja zmiany klimatu
Przegląd Geograficzny (2024) tom 96, zeszyt 3, s. 367-394 | Full text
doi: https://doi.org/10.7163/PrzG.2024.3.4
Streszczenie
W pracy przedstawiono wybrane charakterystyki hydrologiczne i fizyczne jezior przymorskich ukształtowane pod wpływem obserwowanej zmiany elementów klimatycznych. Charakterystyki objęły: opady atmosferyczne, dopływ potamiczny, stany wody jezior, wahania poziomu oraz alimentację od strony morza, rozpatrywane dla lat 1961‑2010. W badaniach uwzględniono zmiany powierzchni i wypłycanie jezior oraz zmiany temperatury i zlodzenia. Do badań wybrano dwa jeziora przymorskie – Gardno i Łebsko. W toku badań ustalono, że kierunek ewolucji badanych jezior nie jest jednoznaczny, chociaż wiele wskazuje na to, iż zachodzący w czasie geologicznym proces ich przekształcania się będzie podlegał przyspieszeniu, w wyniku którego końcowe stadium zaniku zostanie osiągnięte o wiele szybciej niż wynikałoby to z naturalnego procesu starzenia się jezior. Wiele z przebadanych parametrów opisujących własności hydrologiczne i fizyczne obu jezior wykazało tendencje skorelowane z globalnym ociepleniem. Zanotowany wzrost dopływu potamicznego o wartości 0,20 m3·s-1/10 lat (Łupawa) i 0,27 m3·s-1/10 lat (Łeba) oraz poziomu morza (1,6‑1,8 cm/10 lat) są gwarancją formowania się stabilnych zasobów wodnych w jeziorach i powinny wpływać na wzrost ich stanów wody. Jednak, jak pokazały przeprowadzone badania, oba jeziora reagowały odmiennie na zasilanie, czego efektem był ujemny trend poziomu wody w jeziorze Gardno (‑0,17 cm/10 lat), ale dodatni w jeziorze Łebsko (1,40 cm/10 lat).
Słowa kluczowe: jeziora przybrzeżne, Słowiński Park Narodowy, zmiana klimatu, ilość wody, batymetria, trendy statystyczne
roman.cieslinski@ug.edu.pl], Uniwersytet Gdański, Wydział Oceanografii i Geografii
[izabela.chlost@ug.edu.pl], Uniwersytet Gdański, Wydział Oceanografii i Geografii
Cytowanie
APA: Cieśliński, R., & Chlost, I. (2024). Charakterystyka wybranych cech hydrologicznych jezior przymorskich jako konsekwencja zmiany klimatu. Przegląd Geograficzny, 96(3), 367-394. https://doi.org/10.7163/PrzG.2024.3.4
MLA: Cieśliński, Roman and Chlost, Izabela. "Charakterystyka wybranych cech hydrologicznych jezior przymorskich jako konsekwencja zmiany klimatu". Przegląd Geograficzny, vol. 96, no. 3, 2024, pp. 367-394. https://doi.org/10.7163/PrzG.2024.3.4
Chicago: Cieśliński, Roman and Chlost, Izabela. "Charakterystyka wybranych cech hydrologicznych jezior przymorskich jako konsekwencja zmiany klimatu". Przegląd Geograficzny 96, no. 3 (2024): 367-394. https://doi.org/10.7163/PrzG.2024.3.4
Harvard: Cieśliński, R., & Chlost, I. 2024. "Charakterystyka wybranych cech hydrologicznych jezior przymorskich jako konsekwencja zmiany klimatu". Przegląd Geograficzny, vol. 96, no. 3, pp. 367-394. https://doi.org/10.7163/PrzG.2024.3.4