Roman Cieśliński
Artykuły
Charakterystyka wybranych cech hydrologicznych jezior przymorskich jako konsekwencja zmiany klimatu
Przegląd Geograficzny (2024) tom 96, zeszyt 3, s. 367-394 | 
Pełny tekst
doi: https://doi.org/10.7163/PrzG.2024.3.4
Streszczenie
W pracy przedstawiono wybrane charakterystyki hydrologiczne i fizyczne jezior przymorskich ukształtowane pod wpływem obserwowanej zmiany elementów klimatycznych. Charakterystyki objęły: opady atmosferyczne, dopływ potamiczny, stany wody jezior, wahania poziomu oraz alimentację od strony morza, rozpatrywane dla lat 1961‑2010. W badaniach uwzględniono zmiany powierzchni i wypłycanie jezior oraz zmiany temperatury i zlodzenia. Do badań wybrano dwa jeziora przymorskie – Gardno i Łebsko. W toku badań ustalono, że kierunek ewolucji badanych jezior nie jest jednoznaczny, chociaż wiele wskazuje na to, iż zachodzący w czasie geologicznym proces ich przekształcania się będzie podlegał przyspieszeniu, w wyniku którego końcowe stadium zaniku zostanie osiągnięte o wiele szybciej niż wynikałoby to z naturalnego procesu starzenia się jezior. Wiele z przebadanych parametrów opisujących własności hydrologiczne i fizyczne obu jezior wykazało tendencje skorelowane z globalnym ociepleniem. Zanotowany wzrost dopływu potamicznego o wartości 0,20 m3·s-1/10 lat (Łupawa) i 0,27 m3·s-1/10 lat (Łeba) oraz poziomu morza (1,6‑1,8 cm/10 lat) są gwarancją formowania się stabilnych zasobów wodnych w jeziorach i powinny wpływać na wzrost ich stanów wody. Jednak, jak pokazały przeprowadzone badania, oba jeziora reagowały odmiennie na zasilanie, czego efektem był ujemny trend poziomu wody w jeziorze Gardno (‑0,17 cm/10 lat), ale dodatni w jeziorze Łebsko (1,40 cm/10 lat).
Słowa kluczowe: jeziora przybrzeżne, Słowiński Park Narodowy, zmiana klimatu, ilość wody, batymetria, trendy statystyczne
[roman.cieslinski@ug.edu.pl], Uniwersytet Gdański, Wydział Oceanografii i Geografii
[izabela.chlost@ug.edu.pl], Uniwersytet Gdański, Wydział Oceanografii i Geografii
Cytowanie
APA: Cieśliński, R., & Chlost, I. (2024). Charakterystyka wybranych cech hydrologicznych jezior przymorskich jako konsekwencja zmiany klimatu. Przegląd Geograficzny, 96(3), 367-394. https://doi.org/10.7163/PrzG.2024.3.4
MLA: Cieśliński, Roman, and Chlost, Izabela. "Charakterystyka wybranych cech hydrologicznych jezior przymorskich jako konsekwencja zmiany klimatu". Przegląd Geograficzny, vol. 96, no. 3, 2024, pp. 367-394. https://doi.org/10.7163/PrzG.2024.3.4
Chicago: Cieśliński, Roman, and Chlost, Izabela. "Charakterystyka wybranych cech hydrologicznych jezior przymorskich jako konsekwencja zmiany klimatu". Przegląd Geograficzny 96, no. 3 (2024): 367-394. https://doi.org/10.7163/PrzG.2024.3.4
Harvard: Cieśliński, R., & Chlost, I. 2024. "Charakterystyka wybranych cech hydrologicznych jezior przymorskich jako konsekwencja zmiany klimatu". Przegląd Geograficzny, vol. 96, no. 3, pp. 367-394. https://doi.org/10.7163/PrzG.2024.3.4
Zróżnicowanie przestrzenne wybranych składników biogennych w śródpolnych oczkach w Polsce Północnej
Przegląd Geograficzny (2021) tom 93, zeszyt 1, s. 59-81 | Pełny tekst
doi: https://doi.org/10.7163/PrzG.2021.1.4
Streszczenie
Zagłębienia bezodpływowe są ważnym i stałym elementem krajobrazu młodoglacjalnego. Zajmują znaczny odsetek powierzchni. Niekiedy tego typu zagłębienia są wypełnione wodą i wtedy tworzą zbiorniki – oczka. Każde zagłębienie ma własną powierzchniową zlewnię bezodpływową. Ze względu na ograniczony obieg materii w tego typu zagłębieniach często dochodzi do nadmiernej akumulacji składników biogennych. Dlatego podstawowym celem prowadzonych badań było rozpoznanie źródeł pochodzenia biogenów takich jak azotany, jony amonowe i fosforany oraz określenie ich zakresu zmienności w małych śródpolnych oczkach zlokalizowanych w zlewniach dwóch rzek Polski Północnej – Parsęty i Borucinki.
Słowa kluczowe: Polska Północna, biogeny, oczka, skład chemiczny
[maciej.major@amu.edu.pl], Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Stacja Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego „Poznań-Morasko”; Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Instytut Geoekologii i Geoinformacji
[pietruszynski@gmail.com], Uniwersytet Gdański, Wydział Oceanografii i Geografii
[roman.cieslinski@ug.edu.pl], Uniwersytet Gdański, Wydział Oceanografii i Geografii
Cytowanie
APA: Major, M., Pietruszyński, ., & Cieśliński, R. (2021). Zróżnicowanie przestrzenne wybranych składników biogennych w śródpolnych oczkach w Polsce Północnej. Przegląd Geograficzny, 93(1), 59-81. https://doi.org/10.7163/PrzG.2021.1.4
MLA: Major, Maciej, et al. "Zróżnicowanie przestrzenne wybranych składników biogennych w śródpolnych oczkach w Polsce Północnej". Przegląd Geograficzny, vol. 93, no. 1, 2021, pp. 59-81. https://doi.org/10.7163/PrzG.2021.1.4
Chicago: Major, Maciej, Pietruszyński, Łukasz, and Cieśliński, Roman. "Zróżnicowanie przestrzenne wybranych składników biogennych w śródpolnych oczkach w Polsce Północnej". Przegląd Geograficzny 93, no. 1 (2021): 59-81. https://doi.org/10.7163/PrzG.2021.1.4
Harvard: Major, M., Pietruszyński, ., & Cieśliński, R. 2021. "Zróżnicowanie przestrzenne wybranych składników biogennych w śródpolnych oczkach w Polsce Północnej". Przegląd Geograficzny, vol. 93, no. 1, pp. 59-81. https://doi.org/10.7163/PrzG.2021.1.4
Wpływ działalności człowieka na zmiany hydrograficzne wybranych mokradeł
Przegląd Geograficzny (2017) tom 89, zeszyt 3, s. 451-466 | Pełny tekst
doi: https://doi.org/10.7163/PrzG.2017.3.6
Streszczenie Celem pracy jest określenie, jaki wpływ na zmiany hydrograficzne mokradeł miała wieloletnia działalność człowieka. Pod uwagę były brane takie aspekty antropopresji jak rozwój sieci melioracyjnej, wydobycie torfu czy renaturyzacja. Do badań wybrano Torfowisko Pobłockie oraz Kurze Grzędy. Głównymi materiałami źródłowymi były mapy historyczne z ostatniego stulecia, a także współczesne mapy topograficzne i tematyczne. Uzupełnieniem prac kameralnych były badania terenowe z 2013 r., weryfikujące istniejącą sieć hydrograficzną i urządzenia hydrotechniczne na obszarze opracowania. Stwierdzono, że największy wpływ na analizowane podmokłości w przeszłości miało powstanie sieci melioracyjnych, których gęstość początkowo zwiększała się, a obecnie obserwuje się zmniejszenie się liczby rowów. Zauważa się próbę przywracania na obu torfowiskach naturalnych warunków wodnych za pomocą zabiegów ochronnych.
Słowa kluczowe: mokradła, torfowiska, obieg wody, sieć hydrograficzna, rowy melioracyjne, drenaż
[roman.cieslinski@ug.edu.pl], Uniwersytet Gdański, Wydział Oceanografii i Geografii
Cytowanie
APA: Sikora, M., & Cieśliński, R. (2017). Wpływ działalności człowieka na zmiany hydrograficzne wybranych mokradeł. Przegląd Geograficzny, 89(3), 451-466. https://doi.org/10.7163/PrzG.2017.3.6
MLA: Sikora, Magda, and Cieśliński, Roman. "Wpływ działalności człowieka na zmiany hydrograficzne wybranych mokradeł". Przegląd Geograficzny, vol. 89, no. 3, 2017, pp. 451-466. https://doi.org/10.7163/PrzG.2017.3.6
Chicago: Sikora, Magda, and Cieśliński, Roman. "Wpływ działalności człowieka na zmiany hydrograficzne wybranych mokradeł". Przegląd Geograficzny 89, no. 3 (2017): 451-466. https://doi.org/10.7163/PrzG.2017.3.6
Harvard: Sikora, M., & Cieśliński, R. 2017. "Wpływ działalności człowieka na zmiany hydrograficzne wybranych mokradeł". Przegląd Geograficzny, vol. 89, no. 3, pp. 451-466. https://doi.org/10.7163/PrzG.2017.3.6