Bartłomiej Pietras

Abstract

W badaniach przedstawiono tematykę występowania nocnych burz w Polsce, w tym próbę określenia korzystnych warunków synoptycznych i wskaźników termodynamicznych determinujących ich rozwój i aktywność. Burze jako gwałtowne zjawiska atmosferyczne wiążą się z szeregiem groźnych zjawisk, m.in. intensywnymi opadami deszczu, opadami gradu czy też silnymi porywami wiatru, jednak w opracowaniu jako wyznacznik aktywności burz przyjęto ich aktywność elektryczną. Opracowanie ma na celu określenie sytuacji synoptycznych sprzyjających burzom nocnym, wyodrębnienie dominujących struktur burzowych oraz poznanie najskuteczniejszych wskaźników konwekcji w prognozowaniu burz nocnych. Cel zrealizowano na podstawie analizy doziemnych wyładowań atmosferycznych występujących w Polsce w latach 2002‑2018, o których dane uzyskano z systemu PERUN. Parametry atmosfery i wskaźniki konwekcji opracowane zostały na podstawie reanalizy ERA5. Ponadto dla wyszczególnionych burz przeprowadzono analizę synoptyczną oraz dodatkowo została określona ich dominująca struktura. W opracowaniu przeanalizowanych zostało ponad 1,5 mln wyładowań doziemnych. Przeprowadzone badania wykazały, że głównymi sytuacjami synoptycznymi umożliwiającymi rozwój burz nocnych są przede wszystkim: front pofalowany, front chłodny, zbieżność wiatru dolnego – tj. sytuacje wyróżniające się na ogół dobrą organizacją konwekcji. Dodatkowym czynnikiem, który we wszystkich przypadkach wspomagał rozwój i aktywność burz nocnych, była obecność prądu strumieniowego w górnej troposferze.

Keywords: burze nocne, wskaźniki konwekcji, warunki termodynamiczne, Polska

Szymon Poręba [szymon.poreba@doctoral.uj.edu.pl], Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Państwowy Instytut Badawczy; Uniwersytet Jagielloński, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej
Bartłomiej Pietras [bartlomiej.pietras@up.krakow.pl], Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie, Instytut Geografii

Citation

APA: Poręba, S., & Pietras, B. (2021). Warunki synoptyczne sprzyjające rozwojowi burz nocnych w Polsce. Przegląd Geograficzny, 93(1), 27-42. https://doi.org/10.7163/PrzG.2021.1.2
MLA: Poręba, Szymon, and Pietras, Bartłomiej. "Warunki synoptyczne sprzyjające rozwojowi burz nocnych w Polsce". Przegląd Geograficzny, vol. 93, no. 1, 2021, pp. 27-42. https://doi.org/10.7163/PrzG.2021.1.2
Chicago: Poręba, Szymon, and Pietras, Bartłomiej. "Warunki synoptyczne sprzyjające rozwojowi burz nocnych w Polsce". Przegląd Geograficzny 93, no. 1 (2021): 27-42. https://doi.org/10.7163/PrzG.2021.1.2
Harvard: Poręba, S., & Pietras, B. 2021. "Warunki synoptyczne sprzyjające rozwojowi burz nocnych w Polsce". Przegląd Geograficzny, vol. 93, no. 1, pp. 27-42. https://doi.org/10.7163/PrzG.2021.1.2