Katarzyna Wrona
Articles
Thermal extremes in February and March 2024 in Poland and their synoptical background
Przegląd Geograficzny (2024) tom 96, zeszyt 3, pp. 395-416 | 
Full text
doi: https://doi.org/10.7163/PrzG.2024.3.5
Abstract
Extremes in air temperature are mostly studied with regards to summer period. However, the importance of above-average temperature in colder parts of the year should be highlighted too, as these extremes play an essential role for the phenological seasons and may also signalise the impacts of climate change. The aim of this work was to explore the uniqueness and synoptic background of abnormally warm February and March 2024 in Poland. The results show that during both months the inflow of rare tropical air masses determined the appearance of the highest temperature. However, the characteristics of the two months were different. During February, most days displayed the above-average daily mean temperature. In March, on the other hand, thermal situation was more complex. Both frost days and hot days were noted, with extreme minimum temperature often lower during March than in February. Under current state of knowledge, the results described in the paper represent very specific anomalies resulting from rare synoptic conditions, yet it is possible that due to climate change more events of this type will be noted in Poland and Central Europe.
Keywords: thermal extremes, Poland, circulation, synoptic conditions, climate change
[ka.wrona@doctoral.uj.edu.pl], Jagiellonian University, Doctoral School of Exact and Natural Sciences
Citation
APA: Wrona, K. (2024). Thermal extremes in February and March 2024 in Poland and their synoptical background. Przegląd Geograficzny, 96(3), 395-416. https://doi.org/10.7163/PrzG.2024.3.5
MLA: Wrona, Katarzyna. "Thermal extremes in February and March 2024 in Poland and their synoptical background". Przegląd Geograficzny, vol. 96, no. 3, 2024, pp. 395-416. https://doi.org/10.7163/PrzG.2024.3.5
Chicago: Wrona, Katarzyna. "Thermal extremes in February and March 2024 in Poland and their synoptical background". Przegląd Geograficzny 96, no. 3 (2024): 395-416. https://doi.org/10.7163/PrzG.2024.3.5
Harvard: Wrona, K. 2024. "Thermal extremes in February and March 2024 in Poland and their synoptical background". Przegląd Geograficzny, vol. 96, no. 3, pp. 395-416. https://doi.org/10.7163/PrzG.2024.3.5
Przegląd Geograficzny (2023) tom 95, zeszyt 4, pp. 397-420 | Full text
doi: https://doi.org/10.7163/PrzG.2023.4.3
Abstract
Od 1999 r. zbiór 16 województw w Polsce nie uległ zmianie ilościowej (pomimo ustawicznej krytyki ówczesnej reformy administracyjnej). Stan ten spowodował powstanie obszarów wykluczonych, często skoncentrowanych wokół ośrodków o (teoretycznie) podobnym potencjale do najmniejszych miast wojewódzkich. Celem artykułu jest rozpoznanie, w jaki sposób obecnie obowiązujący podział administracyjny na województwa jest postrzegany przez tych, którzy nie mają możliwości porównania go z podziałem obowiązującym przed ostatnią reformą – młodzież ze szkół średnich. Badania ankietowe zrealizowano w dziesięciu miastach: sześciu ośrodkach mogących stać się w przyszłości stolicami województw (Częstochowa, Kalisz, Koszalin, Płock, Radom, Słupsk) oraz czterech stolicach województw o zbliżonym do tych miast potencjale (Gorzów Wielkopolski, Kielce, Toruń, Zielona Góra). Wyniki pokazują, iż młodzież z miast niewojewódzkich częściej wybiera funkcję administracyjną jako najważniejszą funkcję regionalnej stolicy, a uczniowie szkół ze stolic województw silniej podkreślają konieczność pełnienia przez stolicę również funkcji kulturalnej, edukacyjnej i religijnej. Zauważono zależność między ogólnym wyposażeniem miasta w usługi a opinią młodzieży – im więcej placówek i usług mieściło się w danym ośrodku, tym częściej był on wskazywany jako „regionalna stolica”. Nie wykazano natomiast występowania tzw. „kompleksu niższości” wobec mieszkańców stolic województw oraz związku między realnym wyposażeniem miasta w konkretne rodzaje placówek a funkcjami, które powinna pełnić regionalna stolica w opinii młodzieży.
Keywords: administrative division, voivodeships, regional centres, marginalisation, young people of school age, perception
[ar.parol@doctoral.uj.edu.pl], Uniwersytet Jagielloński, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej
[l.greda@uw.edu.pl], Uniwersytet Warszawski, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych
[ka.wrona@doctoral.uj.edu.pl], Jagiellonian University, Doctoral School of Exact and Natural Sciences
Citation
APA: Parol, A., Gręda, ., & Wrona, K. (2023). Percepcja przez młodzież szkolną funkcji i rangi wybranych ośrodków regionalnych. Przegląd Geograficzny, 95(4), 397-420. https://doi.org/10.7163/PrzG.2023.4.3
MLA: Parol, Adam R., et al. "Percepcja przez młodzież szkolną funkcji i rangi wybranych ośrodków regionalnych". Przegląd Geograficzny, vol. 95, no. 4, 2023, pp. 397-420. https://doi.org/10.7163/PrzG.2023.4.3
Chicago: Parol, Adam R., Gręda, Łukasz, and Wrona, Katarzyna. "Percepcja przez młodzież szkolną funkcji i rangi wybranych ośrodków regionalnych". Przegląd Geograficzny 95, no. 4 (2023): 397-420. https://doi.org/10.7163/PrzG.2023.4.3
Harvard: Parol, A., Gręda, ., & Wrona, K. 2023. "Percepcja przez młodzież szkolną funkcji i rangi wybranych ośrodków regionalnych". Przegląd Geograficzny, vol. 95, no. 4, pp. 397-420. https://doi.org/10.7163/PrzG.2023.4.3