Rafał Kozłowski

Streszczenie

W niniejszej pracy dokonano oceny wpływu przemysłu cementowego na środowisko przyrodnicze okolicy Cementowni Lafarge Małogoszcz na terenie Białego Zagłębia (woj. świętokrzyskie). Do badań wykorzystano plechy porostów Hypogymnia physodes (L.) Nyl., (pustułka pęcherzykowata), które pozyskano z Puszczy Boreckiej (Polska północno-wschodnia) położonej na obszarze o niewielkim wpływie antropopresji. Porosty transplantowano w 27 punktach położonych w różnych odległościach od zakładu. Aby uniknąć wpływu emisji z sektora komunalno-bytowego czas ekspozycji wyniósł 3 miesiące i obejmował miesiące letnie (lipiec-wrzesień). W próbkach przeanalizowano zawartość ośmiu pierwiastków (Pb, Cr, Co, Cu, Ni, Zn, Al, Fe) za pomocą spektrometru mas ICP-MS/TOF OptiMass 9500 GBC. Przeprowadzona analiza wykazała znaczący wpływ pyłów emitowanych z Cementowni Lafarge Małogoszcz pochodzących z procesu technologicznego, wyrażony zróżnicowaną koncentracją pierwiastków. Wykazano, że największa antropopresja obejmuje obszary położone w bezpośrednim sąsiedztwie zakładu w odległości do 2 km i maleje wraz ze zwiększaniem się odległości. Przeprowadzone badania wykazały również wpływ lokalnych barier w postaci zwartych kompleksów leśnych na przestrzenną dyspersję zanieczyszczeń.

Słowa kluczowe: przemysł cementowy, pierwiastki śladowe, pyły, bioindykacja, porosty, bioakumulacja

Rafał Kozłowski [rafal.kozlowski@ujk.edu.pl], Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Instytut Geografii i Nauk o Środowisku
Marta Ludew [marta.ludew.ujk@gmail.com], Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Instytut Geografii i Nauk o Środowisku

Cytowanie

APA: Kozłowski, R., & Ludew, M. (2025). Możliwości wykorzystania porostów Hypogymnia physodes (L.) Nyl. do oceny wpływu przemysłu cementowego na środowisko przyrodnicze Białego Zagłębia. Przegląd Geograficzny, 97(1), 87-103. https://doi.org/10.7163/PrzG.2025.1.5
MLA: Kozłowski, Rafał, and Ludew, Marta. "Możliwości wykorzystania porostów Hypogymnia physodes (L.) Nyl. do oceny wpływu przemysłu cementowego na środowisko przyrodnicze Białego Zagłębia". Przegląd Geograficzny, vol. 97, no. 1, 2025, pp. 87-103. https://doi.org/10.7163/PrzG.2025.1.5
Chicago: Kozłowski, Rafał, and Ludew, Marta. "Możliwości wykorzystania porostów Hypogymnia physodes (L.) Nyl. do oceny wpływu przemysłu cementowego na środowisko przyrodnicze Białego Zagłębia". Przegląd Geograficzny 97, no. 1 (2025): 87-103. https://doi.org/10.7163/PrzG.2025.1.5
Harvard: Kozłowski, R., & Ludew, M. 2025. "Możliwości wykorzystania porostów Hypogymnia physodes (L.) Nyl. do oceny wpływu przemysłu cementowego na środowisko przyrodnicze Białego Zagłębia". Przegląd Geograficzny, vol. 97, no. 1, pp. 87-103. https://doi.org/10.7163/PrzG.2025.1.5