Robert Twardosz
Artykuły
Obciążenia cieplne człowieka podczas niezwykle ciepłych miesięcy letnich w Krakowie
Przegląd Geograficzny (2023) tom 95, zeszyt 3, s. 255-269 | 
Pełny tekst
doi: https://doi.org/10.7163/PrzG.2023.3.3
Streszczenie
W pracy scharakteryzowano obciążenia cieplne człowieka w trzech najgorętszych miesiącach, które wystąpiły w Krakowie na początku XXI w., a mianowicie w lipcu 2006 r., sierpniu 2015 r. i czerwcu 2019 r. Podstawę badań stanowiły wartości wskaźnika UTCI obliczone na bazie czterech elementów meteorologicznych z trzech terminów obserwacji w ciągu doby (6, 12 i 18 UTC). Jako okres referencyjny przyjęto ostatnie trzydziestolecie 1991‑2020. W opracowaniu wykorzystano także kalendarz typów cyrkulacji i mas powietrznych nad południową Polską (Niedźwiedź, 1981, 2023).
Na postawie średnich wartości charakterystyk termicznych, jak i wskaźnika UTCI, wykazano, że warunki odczuwalne w 3 niezwykle ciepłych miesiącach były podobne. Ogólnie dni ze stresem ciepła (o 12 UTC) było rekordowo dużo: od 70% w sierpniu 2015 r. do 84% w czerwcu 2019 r. Przebieg obciążeń z dnia na dzień był nieco odmienny. Potwierdziło się, zgodnie z dotychczasową wiedzą, że o nasileniu gorąca zadecydowały zarówno charakter cyrkulacji, jak i kierunek adwekcji i typ masy powietrznej. Podczas niezwykle ciepłych miesięcy w dniach z najsilniejszym stresem ciepła przeważała cyrkulacja antycyklonalna z sektora południowego (Sa i SWa), sprowadzająca gorące masy powietrza zwrotnikowego.
Słowa kluczowe: UTCI, stres ciepła, niezwykle ciepły miesiąc, cyrkulacja atmosferyczna, masa powietrzna, Kraków
[r.twardosz@uj.edu.pl], Faculty of Geography and Geology Jagiellonian University Gronostajowa str. 7, 30-387 Kraków: Poland
Cytowanie
APA: Twardosz, R. (2023). Obciążenia cieplne człowieka podczas niezwykle ciepłych miesięcy letnich w Krakowie. Przegląd Geograficzny, 95(3), 255-269. https://doi.org/10.7163/PrzG.2023.3.3
MLA: Twardosz, Robert. "Obciążenia cieplne człowieka podczas niezwykle ciepłych miesięcy letnich w Krakowie". Przegląd Geograficzny, vol. 95, no. 3, 2023, pp. 255-269. https://doi.org/10.7163/PrzG.2023.3.3
Chicago: Twardosz, Robert. "Obciążenia cieplne człowieka podczas niezwykle ciepłych miesięcy letnich w Krakowie". Przegląd Geograficzny 95, no. 3 (2023): 255-269. https://doi.org/10.7163/PrzG.2023.3.3
Harvard: Twardosz, R. 2023. "Obciążenia cieplne człowieka podczas niezwykle ciepłych miesięcy letnich w Krakowie". Przegląd Geograficzny, vol. 95, no. 3, pp. 255-269. https://doi.org/10.7163/PrzG.2023.3.3