Przegląd Geograficzny (2009) tom 81, zeszyt 3
Artykuły
Przegląd Geograficzny (2009) tom 81, zeszyt 3, s. 317-345 | 
Pełny tekst
doi: https://doi.org/10.7163/PrzG.2009.3.1
Streszczenie Przedmiotem analizy porównawczej są trzy oryginalne europejskie skale ekologicznych liczb wskaźnikowych powstałe w różnych regionach geograficznych środkowej Europy: (1) H. Ellenberga i innych (1991) – w Niemczech, (2) E. Landolta (1977) – w Szwajcarii i (3) K. Zarzyckiego i innych (2002) – w Polsce. Wykorzystano zbiór gatunków roślin naczyniowych charakterystycznych dla lasów liściastych z klasy Querco-Fagetea. Celem analizy jest odpowiedź na pytanie, na ile skale liczb ekologicznych wywodzące się z różnych części Europy Środkowej są zgodne (lub odmienne) w diagnozach ekologicznych tych samych gatunków wyrażonych przez trzy liczby wskaźnikowe (odpowiadające trzem skalom) dla każdej z sześciu cech środowiska geograficznego: trzech klimatycznych (światła L, temperatury T, stopnia kontynentalizmu K) i trzech glebowych (wilgotności F, kwasowości R oraz zawartości azotu N). Uzyskany wynik analizy porównawczej trzech europejskich skal wskazuje na wyraźne różnice: (1) Ellenberg ocenia większość gatunków jako wskaźniki obszarów suboceanicznych, a Landolt i Zarzycki jako przejściowych; (2) Zarzycki – jako wskaźniki gleb zasobnych, a pozostali autorzy skal – jako umiarkowanie zasobnych.
Słowa kluczowe: ekologiczne skale liczb wskaźnikowych, charakterystyczne gatunki roślin, środowisko fizycznogeograficzne, cechy klimatyczne, właściwości gleb
[e.roo@twarda.pan.pl], Institute of Geography and Spatial Organization Polish Academy of Sciences, Twarda 51/55, 00‑818 Warszawa, Poland
Cytowanie
APA: Roo-Zielińska, E. (2009). Porównanie europejskich skal ekologicznych liczb wskaźnikowych w ocenie środowiska fizycznogeograficznego na podstawie charakterystycznych gatunków roślin lasów liściastych z klasy Querco-Fagetea. Przegląd Geograficzny, 81(3), 317-345. https://doi.org/10.7163/PrzG.2009.3.1
MLA: Roo-Zielińska, Ewa. "Porównanie europejskich skal ekologicznych liczb wskaźnikowych w ocenie środowiska fizycznogeograficznego na podstawie charakterystycznych gatunków roślin lasów liściastych z klasy Querco-Fagetea". Przegląd Geograficzny, vol. 81, no. 3, 2009, pp. 317-345. https://doi.org/10.7163/PrzG.2009.3.1
Chicago: Roo-Zielińska, Ewa. "Porównanie europejskich skal ekologicznych liczb wskaźnikowych w ocenie środowiska fizycznogeograficznego na podstawie charakterystycznych gatunków roślin lasów liściastych z klasy Querco-Fagetea". Przegląd Geograficzny 81, no. 3 (2009): 317-345. https://doi.org/10.7163/PrzG.2009.3.1
Harvard: Roo-Zielińska, E. 2009. "Porównanie europejskich skal ekologicznych liczb wskaźnikowych w ocenie środowiska fizycznogeograficznego na podstawie charakterystycznych gatunków roślin lasów liściastych z klasy Querco-Fagetea". Przegląd Geograficzny, vol. 81, no. 3, pp. 317-345. https://doi.org/10.7163/PrzG.2009.3.1
Przegląd Geograficzny (2009) tom 81, zeszyt 3, s. 347-364 | Pełny tekst
doi: https://doi.org/10.7163/PrzG.2009.3.2
Streszczenie Celem niniejszej pracy jest ukazanie zmian rozmieszczenia i charakteru zbiorowisk roślinnych oraz określenie ogólnych kierunków przekształceń środowiska geograficznego, jakie zaszły w ciągu 50 lat w dolinie środkowej Wisły. Badania dotyczą okresu 1949–2001, z którego pochodzą wykorzystane w pracy materiały kartograficzne. Wyniki analizy wskazują na zmiany sposobu rolniczego wykorzystania terenów doliny. Dotyczy to szczególnie zbiorowisk łąkowych. Na całym odcinku zaobserwowano zmiany roślinności świadczące o obniżaniu się poziomu wód gruntowych lub zmianie poziomego ruchu wody. Innym ważnym zjawiskiem jest lądowienie koryta rzeki oraz zbiorników wód powierzchniowych. Odnotowano także ogólny wzrost antropizacji krajobrazu.
Słowa kluczowe: Dolina Środkowej Wisły, analiza historyczna, zmiany roślinności, użytkowanie ziemi, numeryczne mapy roślinności
[aniak@twarda.pan.pl], Institute of Geography and Spatial Organization Polish Academy of Sciences, Twarda 51/55, 00‑818 Warszawa, Poland
Cytowanie
APA: Kowalska, A. (2009). Zmiany charakteru i rozmieszczenia zbiorowisk roślinnych w dolinie środkowej Wisły w drugiej połowie XX wieku (odcinek Annopol–Góra Kalwaria). Przegląd Geograficzny, 81(3), 347-364. https://doi.org/10.7163/PrzG.2009.3.2
MLA: Kowalska, Anna. "Zmiany charakteru i rozmieszczenia zbiorowisk roślinnych w dolinie środkowej Wisły w drugiej połowie XX wieku (odcinek Annopol–Góra Kalwaria)". Przegląd Geograficzny, vol. 81, no. 3, 2009, pp. 347-364. https://doi.org/10.7163/PrzG.2009.3.2
Chicago: Kowalska, Anna. "Zmiany charakteru i rozmieszczenia zbiorowisk roślinnych w dolinie środkowej Wisły w drugiej połowie XX wieku (odcinek Annopol–Góra Kalwaria)". Przegląd Geograficzny 81, no. 3 (2009): 347-364. https://doi.org/10.7163/PrzG.2009.3.2
Harvard: Kowalska, A. 2009. "Zmiany charakteru i rozmieszczenia zbiorowisk roślinnych w dolinie środkowej Wisły w drugiej połowie XX wieku (odcinek Annopol–Góra Kalwaria)". Przegląd Geograficzny, vol. 81, no. 3, pp. 347-364. https://doi.org/10.7163/PrzG.2009.3.2
Obiekty krenologiczne dorzecza Odry
Przegląd Geograficzny (2009) tom 81, zeszyt 3, s. 365-372 | Pełny tekst
doi: https://doi.org/10.7163/PrzG.2009.3.3
Streszczenie Na podstawie map hydrograficznych w skali 1:50 000, dokonano inwentaryzacji obiektów krenologicznych w dorzeczu Odry. Łącznie zarejestrowano ich 2611, z czego najwięcej jest źródeł stałych 1309, a następnie: 568 wycieków, 336 młak, 129 ujętych źródeł stałych, 111 zespołów źródeł, 87 źródeł okresowych, 66 źródeł mineralnych i 5 źródeł obserwowanych. Łączna wydajność wszystkich wypływów jest niewielka, oszacowana została bowiem na 1,645 m3s–1. Najbardziej wydajne źródła osiągają około 50 l·s–1, a zaledwie kilkanaście przekracza 20 l·s–1. Pod względem liczby obiektów krenologicznych widać wyraźną różnicę między strefą gór i nizin, mniej wyraźnie natomiast różnica ta zaznacza się jeśli chodzi o wydajność wypływów.
Słowa kluczowe: obiekty krenologiczne, dorzecze Odry, liczba i wydajność
, Uniwersytet im. A. Mickiewicza, Zakład Hydrologii i Gospodarki Wodnej
[ptakm@amu.edu.pl], Uniwersytet im. A. Mickiewicza, Zakład Hydrologii i Gospodarki Wodnej
Cytowanie
APA: Choiński, A., & Ptak, M. (2009). Obiekty krenologiczne dorzecza Odry. Przegląd Geograficzny, 81(3), 365-372. https://doi.org/10.7163/PrzG.2009.3.3
MLA: Choiński, Adam, and Ptak, Mariusz. "Obiekty krenologiczne dorzecza Odry". Przegląd Geograficzny, vol. 81, no. 3, 2009, pp. 365-372. https://doi.org/10.7163/PrzG.2009.3.3
Chicago: Choiński, Adam, and Ptak, Mariusz. "Obiekty krenologiczne dorzecza Odry". Przegląd Geograficzny 81, no. 3 (2009): 365-372. https://doi.org/10.7163/PrzG.2009.3.3
Harvard: Choiński, A., & Ptak, M. 2009. "Obiekty krenologiczne dorzecza Odry". Przegląd Geograficzny, vol. 81, no. 3, pp. 365-372. https://doi.org/10.7163/PrzG.2009.3.3
Przegląd Geograficzny (2009) tom 81, zeszyt 3, s. 373-397 | Pełny tekst
doi: https://doi.org/10.7163/PrzG.2009.3.4
Słowa kluczowe: bioklimatologia, wskaźniki bioklimatyczne, odczucie cieplne, Kołobrzeg, przebieg dobowy, masy powietrza
Cytowanie
APA: Bąkowska, M. (2009). Zmienność przebiegu dobowego wybranych wskaźników bioklimatycznych w Kołobrzegu w okresie letnim w latach 1981–1990. Przegląd Geograficzny, 81(3), 373-397. https://doi.org/10.7163/PrzG.2009.3.4
MLA: Bąkowska, Monika. "Zmienność przebiegu dobowego wybranych wskaźników bioklimatycznych w Kołobrzegu w okresie letnim w latach 1981–1990". Przegląd Geograficzny, vol. 81, no. 3, 2009, pp. 373-397. https://doi.org/10.7163/PrzG.2009.3.4
Chicago: Bąkowska, Monika. "Zmienność przebiegu dobowego wybranych wskaźników bioklimatycznych w Kołobrzegu w okresie letnim w latach 1981–1990". Przegląd Geograficzny 81, no. 3 (2009): 373-397. https://doi.org/10.7163/PrzG.2009.3.4
Harvard: Bąkowska, M. 2009. "Zmienność przebiegu dobowego wybranych wskaźników bioklimatycznych w Kołobrzegu w okresie letnim w latach 1981–1990". Przegląd Geograficzny, vol. 81, no. 3, pp. 373-397. https://doi.org/10.7163/PrzG.2009.3.4
Przegląd Geograficzny (2009) tom 81, zeszyt 3, s. 399-418 | Pełny tekst
doi: https://doi.org/10.7163/PrzG.2009.3.5
Streszczenie W artykule opisano rolę opadów nawalnych w przebiegu procesów stokowych i korytowych w Gorcach na przykładzie dolin potoków Jaszcze i Jamne podczas opadów w lipcu 1997 i 2008. Skutki ulew z pierwszej dekady lipca 1997 r. opisano na podstawie analizy zdjęć lotniczych, na których zarejestrowane zostały płytkie formy osuwiskowe na stokach. Natomiast w czasie badań w lipcu 2008 r. obserwowano bezpośrednio przebieg i skutki krótkotrwałych ulew, które spowodowały największe przekształcenia w korycie potoku Jamne oraz przyczyniły się do powstania na stokach kilku małych zerw zwietrzelinowych. Stwierdzono, że podczas opadów nawalnych większe zmiany zachodzą w korytach potoków niż na stokach.
Słowa kluczowe: opady nawalne, ruchy osuwiskowe, procesy korytowe, Gorce
[abucala@zg.pan.krakow.pl], Institute of Geography and Spatial Organization Polish Academy of Sciences, Św. Jana 22, 31-018 Kraków, Poland
Cytowanie
APA: Bucała, A. (2009). Rola opadów nawalnych w kształtowaniu stoków i koryt w Gorcach na przykładzie zlewni potoków Jaszcze i Jamne. Przegląd Geograficzny, 81(3), 399-418. https://doi.org/10.7163/PrzG.2009.3.5
MLA: Bucała, Anna. "Rola opadów nawalnych w kształtowaniu stoków i koryt w Gorcach na przykładzie zlewni potoków Jaszcze i Jamne". Przegląd Geograficzny, vol. 81, no. 3, 2009, pp. 399-418. https://doi.org/10.7163/PrzG.2009.3.5
Chicago: Bucała, Anna. "Rola opadów nawalnych w kształtowaniu stoków i koryt w Gorcach na przykładzie zlewni potoków Jaszcze i Jamne". Przegląd Geograficzny 81, no. 3 (2009): 399-418. https://doi.org/10.7163/PrzG.2009.3.5
Harvard: Bucała, A. 2009. "Rola opadów nawalnych w kształtowaniu stoków i koryt w Gorcach na przykładzie zlewni potoków Jaszcze i Jamne". Przegląd Geograficzny, vol. 81, no. 3, pp. 399-418. https://doi.org/10.7163/PrzG.2009.3.5
Rola ostatniego zlodowacenia w ukształtowaniu systemu krasowego Wywierzyska Goryczkowego w Tatrach
Przegląd Geograficzny (2009) tom 81, zeszyt 3, s. 419-431 | Pełny tekst
doi: https://doi.org/10.7163/PrzG.2009.3.6
Streszczenie W artykule podjęto próbę oszacowania objętości wód roztopowych würmskiego lodowca Doliny Suchej Wody w okresie jego maksymalnego zasięgu oraz określenia ich roli w ukształtowaniu systemu krasowego Wywierzyska Goryczkowego. W świetle uzyskanych wyników można stwierdzić, że w okresie maksymalnego zlodowacenia doliny wody glacjalne mogły mieć ograniczone znaczenie dla kształtowania środowiska krasowego tego systemu. Przypuszczalnie większą rolę w rozwoju systemu krasowego odegrała ostatnia faza recesji lodowca.
Słowa kluczowe: zlodowacenie, rzeźba krasowa, wody lodowcowe, Tatry
Cytowanie
APA: Bytomski, T. (2009). Rola ostatniego zlodowacenia w ukształtowaniu systemu krasowego Wywierzyska Goryczkowego w Tatrach. Przegląd Geograficzny, 81(3), 419-431. https://doi.org/10.7163/PrzG.2009.3.6
MLA: Bytomski, Tomasz. "Rola ostatniego zlodowacenia w ukształtowaniu systemu krasowego Wywierzyska Goryczkowego w Tatrach". Przegląd Geograficzny, vol. 81, no. 3, 2009, pp. 419-431. https://doi.org/10.7163/PrzG.2009.3.6
Chicago: Bytomski, Tomasz. "Rola ostatniego zlodowacenia w ukształtowaniu systemu krasowego Wywierzyska Goryczkowego w Tatrach". Przegląd Geograficzny 81, no. 3 (2009): 419-431. https://doi.org/10.7163/PrzG.2009.3.6
Harvard: Bytomski, T. 2009. "Rola ostatniego zlodowacenia w ukształtowaniu systemu krasowego Wywierzyska Goryczkowego w Tatrach". Przegląd Geograficzny, vol. 81, no. 3, pp. 419-431. https://doi.org/10.7163/PrzG.2009.3.6
Recenzje
Przegląd Geograficzny T. 81 z. 3 (2009), Recenzje
Przegląd Geograficzny (2009) tom 81, zeszyt 3, s. 433-435 | Pełny tekst
Kronika
Przegląd Geograficzny T. 81 z. 3 (2009), Kronika
Przegląd Geograficzny (2009) tom 81, zeszyt 3, s. 437-440 | Pełny tekst