Przegląd Geograficzny (2024) tom 96, zeszyt 1

Główne cechy i postulaty kaszubskiego ruchu regionalnego po 1989 r

Mariusz Kowalski, Michał Konopski

Przegląd Geograficzny (2024) tom 96, zeszyt 1, s. 72-98
doi: https://doi.org/10.7163/PrzG.2024.1.4

Regionalizm jest spontanicznym ruchem społecznym dążącym do ochrony, zachowania oraz przekazywania cennych wartości kultury lokalnej i regionalnej. Pod tym względem Kaszubi zdecydowanie wyróżniają się spośród wszystkich ruchów regionalistycznych w Polsce. Uwarunkowania uformowały ich w wewnętrznie zintegrowaną i dobrze zorganizowaną społeczność zajmującą zwarty obszar osadniczy w północnej Polsce i cechującą się niekwestionowaną odrębnością etniczno-językową. Celem pracy było określenie podstaw, dążeń i przejawów działalności kaszubskich regionalistów po 1989 r. Badania składały się z trzech etapów. Pierwszy dotyczył analizy historii i obecnego stanu społeczności kaszubskiej oraz reprezentujących ją ruchów regionalnych. Drugi etap polegał na analizie jakościowej treści dokumentów organizacji regionalistycznych w latach 1991-2018. Zwieńczeniem badań było przeprowadzenie wywiadów eksperckich z czołowymi przedstawicielami wybranych organizacji kaszubskich. Po upadku systemu komunistycznego Kaszubi liczyli, że w wolnej Polsce będą mogli upomnieć się o swoje prawa jako wyodrębniająca się społeczność regionalna. Nosicielami tych postulatów stało się odrodzone Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie oraz działacze kaszubscy w ramach ogólnopolskich partii politycznych o charakterze liberalnym i centro-prawicowym. Ograniczoność postulatów kaszubskich sprawiała, że mogli je realizować w ramach głównego nurtu polskiej polityki. Dobrze zorganizowani działacze kaszubscy mogli osiągnąć znacznie więcej, występując jako wpływowi działacze partii ogólnonarodowych niż jedynie jak członkowie ruchu kaszubskiego.

Słowa kluczowe: regionalizm, Kaszuby, organizacje kaszubskie, województwo pomorskie

Mariusz Kowalski [mar.kow@twarda.pan.pl], Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. S. Leszczyckiego PAN
Michał Konopski [konopski@twarda.pan.pl], Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. S. Leszczyckiego PAN

Cytowanie

APA: Kowalski, M., & Konopski, M. (2024). Główne cechy i postulaty kaszubskiego ruchu regionalnego po 1989 r.. Przegląd Geograficzny, 96(1), 72-98. https://doi.org/10.7163/PrzG.2024.1.4

MLA: Kowalski, Mariusz and Konopski, Michał. "Główne cechy i postulaty kaszubskiego ruchu regionalnego po 1989 r.". Przegląd Geograficzny, vol. 96, no. 1, 2024, pp. 72-98. https://doi.org/10.7163/PrzG.2024.1.4

Chicago: Kowalski, Mariusz and Konopski, Michał. "Główne cechy i postulaty kaszubskiego ruchu regionalnego po 1989 r.". Przegląd Geograficzny 96, no. 1 (2024): 72-98. https://doi.org/10.7163/PrzG.2024.1.4

Harvard: Kowalski, M., & Konopski, M. 2024. "Główne cechy i postulaty kaszubskiego ruchu regionalnego po 1989 r.". Przegląd Geograficzny, vol. 96, no. 1, pp. 72-98. https://doi.org/10.7163/PrzG.2024.1.4