Małgorzata Kijowska-Strugała
Articles
Przegląd Geograficzny (2021) tom 93, zeszyt 1, pp. 3
Abstract:
Wieloletnia analiza (1988-2017) przepływów wody w dwóch zlewniach pogórskich (Skawinka i Stobnica) i dwóch beskidzkich (Soła i Osława) w Polskich Karpatach umożliwiła rozpoznanie czasu trwania przepływów niżówkowych i niedoboru odpływu w nawiązaniu do zmian warunków termiczno-opadowych a także pokrycia terenu i użytkowania ziemi. W wybranych zlewniach, w okresie 30 lat odnotowano zmniejszenie powierzchni gruntów ornych oraz wzrost powierzchni użytków zielonych, lasów oraz obszarów zabudowanych. Stwierdzono większą podatność na wystąpienie niżówki całkowitej w zlewniach beskidzkich, w których czas trwania przepływów niżówkowych i niedobór odpływu był większy niż w zlewniach pogórskich. Równocześnie zlewnie beskidzkie są mniej podatne na wystąpienie niżówki głębokiej, z powodu większej lesistości i przepuszczalności pokryw glebowo-zwietrzelinowych. W ujęciu regionalnym stwierdzono zwiększający się czas trwania przepływów niżówkowych i niedobór odpływu w zlewniach położonych we wschodniej części badanego obszaru (zlewnie Stobnicy i Osławy), spowodowane nasileniem się w tym obszarze kontynentalnych cech klimatu.
Keywords: przepływ niżówkowy, metoda odcięcia, wskaźnik suchości klimatu, zmiany pokrycia terenu i użytkowania ziemi, Polskie Karpaty
witold.bochenek@zg.pan.krakow.pl], Institute of Geography and Spatial Organization Polish Academy of Sciences
[mkijowska@zg.pan.krakow.pl], Institute of Geography and Spatial Organization Polish Academy of Sciences