Jerzy Solon
Artykuły
Typologia aktualnych krajobrazów Polski
Przegląd Geograficzny (2015) tom 87, zeszyt 3, s. 377-408 | Pełny tekst
doi: https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.0
Streszczenie
Europejska Konwencja Krajobrazowa – najważniejszy dokument Komisji Europejskiej dotyczący ochrony i kształtowania krajobrazu, zobowiązała wszystkie ratyfikujące ją strony do: zidentyfikowania swoich krajobrazów na całym terytorium kraju; przeanalizowania ich charakterystyk oraz przekształcających je sił i presji; dokonania oceny tak zidentyfikowanych krajobrazów. Celem niniejszego artykułu jest przegląd teoretyczno-metodycznych założeń dotychczasowych typologicznych podziałów krajobrazów w różnym stopniu przekształcanych przez człowieka i na tym tle prezentacja autorskiej koncepcji typologii krajobrazów aktualnych, obejmujących łącznie tzw. krajobrazy „przyrodnicze” i „kulturowe” występujące obecnie w Polsce. Przedstawiona propozycja jest rozwinięciem jednego z nurtów prac nad ogólnopolskim projektem „Identyfikacja i ocena krajobrazów – metodyka oraz główne założenia”. Proponowana klasyfikacja oparta jest na dwóch głównych grupach kryteriów: (1) skali antropogenicznego przekształcenia krajobrazu; (2) dominacji określonych form pokrycia oraz struktury i intensywności zagospodarowania terenu. W sumie, na podstawie analizy obecnego zróżnicowania krajobrazów Polski, wyróżniono 3 grupy, 15 typów oraz 49 podtypów krajobrazów aktualnych. Przewidziano także możliwość wyodrębniania czwartego, najbardziej szczegółowego poziomu klasyfikacji – tj. form krajobrazów. Typologia ta może i powinna znaleźć zastosowanie podczas realizacji audytu krajobrazowego, do wykonania którego zobowiązuje uchwalona w 2015 r. tzw. „Ustawa Krajobrazowa”.
Słowa kluczowe: typologia krajobrazu, krajobrazy aktualne, Europejska Konwencja Krajobrazowa, audyt krajobrazowy
[j.solon@twarda.pan.pl], Institute of Geography and Spatial Organization Polish Academy of Sciences, Twarda 51/55, 00‑818 Warszawa, Poland
Cytowanie
APA: Chmielewski, T., Myga-Piątek, U., & Solon, J. (2015). Typologia aktualnych krajobrazów Polski. Przegląd Geograficzny, 87(3), 377-408. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.0
MLA: Chmielewski, Tadeusz, et al. "Typologia aktualnych krajobrazów Polski". Przegląd Geograficzny, vol. 87, no. 3, 2015, pp. 377-408. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.0
Chicago: Chmielewski, Tadeusz, Myga-Piątek, Urszula, and Solon, Jerzy. "Typologia aktualnych krajobrazów Polski". Przegląd Geograficzny 87, no. 3 (2015): 377-408. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.0
Harvard: Chmielewski, T., Myga-Piątek, U., & Solon, J. 2015. "Typologia aktualnych krajobrazów Polski". Przegląd Geograficzny, vol. 87, no. 3, pp. 377-408. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.0
Przegląd Geograficzny (2014) tom 86, zeszyt 3, s. 295-316 | Pełny tekst
doi: https://doi.org/10.7163/PrzG.2014.3.1
Streszczenie Celem artykułu jest przedstawienie i ocena stanu badań nad krajobrazem w Polsce oraz wskazanie możliwości wykorzystania doświadczeń w procesie implementacji Europejskiej Konwencji Krajobrazowej. Autorzy przedstawili podstawowe definicje i przykłady prowadzonych badań. Wykazali, że dorobek polskich geografów i ekologów krajobrazu w dziedzinie identyfikacji, analizy i oceny krajobrazów należy do wspólnej tradycji naukowej środkowej części Europy, uznawanej za jedną z najbardziej wszechstronnych w skali świata. Dorobek ten powinien stanowić podstawę prac nad kompleksową metodyką identyfikacji, delimitacjii waloryzacji jednostek krajobrazowych na potrzeby wdrożenia ustaleń Europejskiej Konwencji Krajobrazowej w naszym kraju.
Słowa kluczowe: krajobrazy, typologia, regionalizacja, waloryzacja, Europejska Konwencja Krajobrazowa
m.degor@twarda.pan.pl], Institute of Geography and Spatial Organization Polish Academy of Sciences, Twarda 51/55, 00‑818 Warszawa, Poland
, Warsaw University
[j.solon@twarda.pan.pl], Institute of Geography and Spatial Organization Polish Academy of Sciences, Twarda 51/55, 00‑818 Warszawa, Poland
Cytowanie
APA: Degórski, M., Ostaszewska, K., Richling, A., & Solon, J. (2014). Współczesne kierunki badań krajobrazowych w kontekście wdrażania Europejskiej Konwencji Krajobrazowej. Przegląd Geograficzny, 86(3), 295-316. https://doi.org/10.7163/PrzG.2014.3.1
MLA: Degórski, Marek, et al. "Współczesne kierunki badań krajobrazowych w kontekście wdrażania Europejskiej Konwencji Krajobrazowej". Przegląd Geograficzny, vol. 86, no. 3, 2014, pp. 295-316. https://doi.org/10.7163/PrzG.2014.3.1
Chicago: Degórski, Marek, Ostaszewska, Katarzyna, Richling, Andrzej, and Solon, Jerzy. "Współczesne kierunki badań krajobrazowych w kontekście wdrażania Europejskiej Konwencji Krajobrazowej". Przegląd Geograficzny 86, no. 3 (2014): 295-316. https://doi.org/10.7163/PrzG.2014.3.1
Harvard: Degórski, M., Ostaszewska, K., Richling, A., & Solon, J. 2014. "Współczesne kierunki badań krajobrazowych w kontekście wdrażania Europejskiej Konwencji Krajobrazowej". Przegląd Geograficzny, vol. 86, no. 3, pp. 295-316. https://doi.org/10.7163/PrzG.2014.3.1
Przegląd Geograficzny (2009) tom 81, zeszyt 1, s. 5-46 | Pełny tekst
doi: https://doi.org/10.7163/PrzG.2009.4.1
Słowa kluczowe: bory sosnowe, Europa, Rosja, zdjęcie fitosocjologiczne, cechy gleb, powiązania geograficzne
e.roo@twarda.pan.pl], Institute of Geography and Spatial Organization Polish Academy of Sciences, Twarda 51/55, 00‑818 Warszawa, Poland
[j.solon@twarda.pan.pl], Institute of Geography and Spatial Organization Polish Academy of Sciences, Twarda 51/55, 00‑818 Warszawa, Poland
[m.degor@twarda.pan.pl], Institute of Geography and Spatial Organization Polish Academy of Sciences, Twarda 51/55, 00‑818 Warszawa, Poland
Cytowanie
APA: Roo-Zielińska, E., Solon, J., & Degórski, M. (2009). Zróżnicowanie borów sosnowych jako efekt uwarunkowań geograficznych i siedliskowych od Holandii do Irkucka (5°91’–104°8’ E). Przegląd Geograficzny, 81(1), 5-46. https://doi.org/10.7163/PrzG.2009.4.1
MLA: Roo-Zielińska, Ewa, et al. "Zróżnicowanie borów sosnowych jako efekt uwarunkowań geograficznych i siedliskowych od Holandii do Irkucka (5°91’–104°8’ E)". Przegląd Geograficzny, vol. 81, no. 1, 2009, pp. 5-46. https://doi.org/10.7163/PrzG.2009.4.1
Chicago: Roo-Zielińska, Ewa, Solon, Jerzy, and Degórski, Marek. "Zróżnicowanie borów sosnowych jako efekt uwarunkowań geograficznych i siedliskowych od Holandii do Irkucka (5°91’–104°8’ E)". Przegląd Geograficzny 81, no. 1 (2009): 5-46. https://doi.org/10.7163/PrzG.2009.4.1
Harvard: Roo-Zielińska, E., Solon, J., & Degórski, M. 2009. "Zróżnicowanie borów sosnowych jako efekt uwarunkowań geograficznych i siedliskowych od Holandii do Irkucka (5°91’–104°8’ E)". Przegląd Geograficzny, vol. 81, no. 1, pp. 5-46. https://doi.org/10.7163/PrzG.2009.4.1