Piotr T. Zaniewski

Artykuły

Zmiany składu gatunkowego i wskaźników struktury zbiorowisk roślinnych w latach 2001‑2018 na wybranych powierzchniach stałych w Kampinoskim Parku Narodowym

Jerzy Solon, Anna Otręba, Anna Andrzejewska, Piotr T. Zaniewski

Przegląd Geograficzny (2021) tom 93, zeszyt 3, s. 413-443 | Pełny tekst
doi: https://doi.org/10.7163/PrzG.2021.3.5

Więcej informacji

Streszczenie

Na podstawie zdjęć fitosocjologicznych z 52 powierzchni stałych w Kampinoskim Parku Narodowym, wykonanych w latach 2001, 2007, 2012 i 2018, określono główne kierunki zmian składu gatunkowego i wskaźników struktury runa. Podobieństwo składu gatunkowego między powierzchniami w latach 2001 i 2018 umożliwiło wyróżnienie czterech grup powierzchni: A – zbiorowiska o różnym stopniu wykształcenia występujące na siedliskach olsowych, B – bory i bory mieszane, C – grądy i zbiorowiska zbliżone oraz D – różne stadia sukcesyjne od zbiorowisk nieleśnych do lasu. Każda z grup charakteryzowała się swoistym zestawem cech zmieniających się w sposób kierunkowy. Ponadto dla każdej z nich inaczej kształtują się zależności korelacyjne między cechami roślinności i cechami gleby, a parametry modeli korelacyjnych mogą być istotnie różne dla różnych lat pomiarowych. Zaobserwowane korelacje między cechami roślinności a poziomem wody mają charakter ogólny, wynikający ze zróżnicowania między grupami zbiorowisk. Nie zaobserwowano natomiast związków między wzrostem poziomu wody a zmianami kierunkowymi cech roślinności ani w ujęciu ogólnym, ani w obrębie grup. Osiemnastoletni okres pomiarowy umożliwia śledzenie krótkoterminowych zmian w fitocenozach, ale jest zbyt krótki, aby stwierdzić występowanie wielkoobszarowych procesów wywołanych regionalnymi lub globalnymi zmianami środowiska, w tym klimatu. Specyfiką metodyczną opracowania było uwzględnienie tylko zmian systematycznych, prowadzących z okresu na okres w tym samym kierunku. Ujęcie bilansowe (różnica między pierwszym i ostatnim pomiarem) wskazuje na zmiany znacznie większej liczby charakterystyk, ale maskuje procesy fluktuacji w okresach dziesięcio- i piętnastoletnich.

Słowa kluczowe: Kampinoski Park Narodowy, powierzchnie stałe, zdjęcie fitosocjologiczne, dynamika roślinności, fluktuacja, regeneracja

Jerzy Solon [j.solon@twarda.pan.pl], Institute of Geography and Spatial Organization Polish Academy of Sciences, Twarda 51/55, 00‑818 Warszawa, Poland
Anna Otręba [aotreba@kampinoski-pn.gov.pl], Kampinoski Park Narodowy
Anna Andrzejewska [andrzejewska@kampinoski-pn.gov.pl], Kampinoski Park Narodowy
Piotr T. Zaniewski [piotr_zaniewski@sggw.edu.pl], Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Instytut Nauk Leśnych

Cytowanie

APA: Solon, J., Otręba, A., Andrzejewska, A., & Zaniewski, P. (2021). Zmiany składu gatunkowego i wskaźników struktury zbiorowisk roślinnych w latach 2001‑2018 na wybranych powierzchniach stałych w Kampinoskim Parku Narodowym. Przegląd Geograficzny, 93(3), 413-443. https://doi.org/10.7163/PrzG.2021.3.5
MLA: Solon, Jerzy, et al. "Zmiany składu gatunkowego i wskaźników struktury zbiorowisk roślinnych w latach 2001‑2018 na wybranych powierzchniach stałych w Kampinoskim Parku Narodowym". Przegląd Geograficzny, vol. 93, no. 3, 2021, pp. 413-443. https://doi.org/10.7163/PrzG.2021.3.5
Chicago: Solon, Jerzy, Otręba, Anna, Andrzejewska, Anna, and Zaniewski, Piotr T.. "Zmiany składu gatunkowego i wskaźników struktury zbiorowisk roślinnych w latach 2001‑2018 na wybranych powierzchniach stałych w Kampinoskim Parku Narodowym". Przegląd Geograficzny 93, no. 3 (2021): 413-443. https://doi.org/10.7163/PrzG.2021.3.5
Harvard: Solon, J., Otręba, A., Andrzejewska, A., & Zaniewski, P. 2021. "Zmiany składu gatunkowego i wskaźników struktury zbiorowisk roślinnych w latach 2001‑2018 na wybranych powierzchniach stałych w Kampinoskim Parku Narodowym". Przegląd Geograficzny, vol. 93, no. 3, pp. 413-443. https://doi.org/10.7163/PrzG.2021.3.5