Przegląd Geograficzny (2018) tom 90, zeszyt 2

Streszczenie W artykule przedstawiono, zmodyfikowany do celów wydawniczych, fragment opracowania, wykonanego w Instytucie Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN dla Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa (Śleszyński i inni, 2017). Przedmiotem była analiza dokumentów planowania przestrzennego ze szczególnym uwzględnieniem problemów rozpraszania zabudowy, chłonności demograficznej oraz lokalizacji zabudowy na obszarach pokrytych i niepokrytych planami miejscowymi. Badaniami objęto 21 gmin położonych na zachód od Warszawy. Na podstawie usług WFS (Web Feature Service) lub bezpośrednio z urzędów gmin zebrano wektorowe dane o granicach i strukturze przeznaczenia terenów w studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego i planach miejscowych oraz o współrzędnych geograficznych lokalizacji i rodzaju decyzji o warunkach zabudowy. Stwierdzono dużą nadpodaż gruntów budowlanych skutkującą rozpraszaniem zabudowy i jej niedopasowaniem m.in. do istniejącego zainwestowania, w tym do sieci usług podstawowych.

Słowa kluczowe: planowanie przestrzenne, zagospodarowanie przestrzenne, rozpraszanie zabudowy, chłonność demograficzna, strefa podmiejska, aglomeracja warszawska

Przemysław Śleszyński [psleszyn@twarda.pan.pl], Institute of Geography and Spatial Organization Polish Academy of Sciences, Twarda 51/55, 00‑818 Warszawa, Poland
Marcin Stępniak [stepniak@twarda.pan.pl], Institute of Geography and Spatial Organization Polish Academy of Sciences, Twarda 51/55, 00‑818 Warszawa, Poland

Cytowanie

APA: Śleszyński, P., Stępniak, M., & Mazurek, D. (2018). Oszacowanie skutków presji inwestycyjnej i nadpodaży gruntów budowlanych w strefie podmiejskiej Warszawy na przykładzie gmin pasma zachodniego. Przegląd Geograficzny, 90(2), 209-240. https://doi.org/10.7163/PrzG.2018.2.2
MLA: Śleszyński, Przemysław, et al. "Oszacowanie skutków presji inwestycyjnej i nadpodaży gruntów budowlanych w strefie podmiejskiej Warszawy na przykładzie gmin pasma zachodniego". Przegląd Geograficzny, vol. 90, no. 2, 2018, pp. 209-240. https://doi.org/10.7163/PrzG.2018.2.2
Chicago: Śleszyński, Przemysław, Stępniak, Marcin, and Mazurek, Damian. "Oszacowanie skutków presji inwestycyjnej i nadpodaży gruntów budowlanych w strefie podmiejskiej Warszawy na przykładzie gmin pasma zachodniego". Przegląd Geograficzny 90, no. 2 (2018): 209-240. https://doi.org/10.7163/PrzG.2018.2.2
Harvard: Śleszyński, P., Stępniak, M., & Mazurek, D. 2018. "Oszacowanie skutków presji inwestycyjnej i nadpodaży gruntów budowlanych w strefie podmiejskiej Warszawy na przykładzie gmin pasma zachodniego". Przegląd Geograficzny, vol. 90, no. 2, pp. 209-240. https://doi.org/10.7163/PrzG.2018.2.2

Słowa kluczowe: depopulacja, statystyka GI Getisa-Orda, analiza szeregów czasowych metodą k-średnich, indeks TPI, powiat kłodzki, Sudety

Agnieszka Latocha [agnieszka.latocha@uwr.edu.pl], University of Wrocław Faculty of Earth Science and Environmental Management pl. Uniwersytecki 1, 50-137 Wrocław: Poland

Cytowanie

APA: Latocha, A., Szymanowski, M., & Wieczorek, M. (2018). Wyludnianie powiatu kłodzkiego – przestrzenne zróżnicowanie i uwarunkowania. Przegląd Geograficzny, 90(2), 241-266. https://doi.org/10.7163/PrzG.2018.2.3
MLA: Latocha, Agnieszka, et al. "Wyludnianie powiatu kłodzkiego – przestrzenne zróżnicowanie i uwarunkowania". Przegląd Geograficzny, vol. 90, no. 2, 2018, pp. 241-266. https://doi.org/10.7163/PrzG.2018.2.3
Chicago: Latocha, Agnieszka, Szymanowski, Mariusz, and Wieczorek, Małgorzata. "Wyludnianie powiatu kłodzkiego – przestrzenne zróżnicowanie i uwarunkowania". Przegląd Geograficzny 90, no. 2 (2018): 241-266. https://doi.org/10.7163/PrzG.2018.2.3
Harvard: Latocha, A., Szymanowski, M., & Wieczorek, M. 2018. "Wyludnianie powiatu kłodzkiego – przestrzenne zróżnicowanie i uwarunkowania". Przegląd Geograficzny, vol. 90, no. 2, pp. 241-266. https://doi.org/10.7163/PrzG.2018.2.3

Streszczenie Artykuł przedstawia obecny stan, zagospodarowanie i wykorzystanie terenów pokopalnianych Zagłębia Wałbrzyskiego. Odtworzono też przemiany w krajobrazie hałd i osadników, które zaszły w latach 1996–2016 oraz ustalono, jak zmieniły się funkcje obiektów stanowiących dawniej trwały majątek kopalń. W badanym okresie dokończono rekultywację hałd, głównie w kierunku leśnym, a strome stoki tych form zadarniono i zakrzewiono. Spośród ogółu hałd tylko dwie zagospodarowano na cele rekreacyjne i sportowe. Muły z osadników są wydobywane i wykorzystywane do produkcji paliwa. Zachodzą tam wtórne przekształcenia powierzchni ziemi. Większość budynków i budowli pokopalnianych rozebrano i wyburzono. Tereny te nie są przystosowane do pełnienia nowych funkcji i stanowią przeważnie nieużytki. Obiekty w dobrym stanie technicznym przekazano władzom Wałbrzycha i Boguszowa-Gorców lub sprzedano firmom i osobom prywatnym. Dziś pełnią one różne funkcje: przemysłowe, usługowe, administracyjne, mieszkalne, turystyczne i edukacyjne. Zagospodarowanie i wykorzystanie obiektów pogórniczych w Zagłębiu Wałbrzyskim jest podobne jak na obszarach pokopalnianych w Europie Zachodniej, jednak standard i stopień ich zagospodarowania odbiegają od wzorców zachodnioeuropejskich. Dobrze utrzymywane budynki i budowle pokopalniane będą prawdopodobnie nadal pełnić podobne funkcje jak obecnie, a hałdy i osadniki mogą być wykorzystane nie tylko na cele turystyczne i rekreacyjne, ale także jako źródło tanich i łatwo dostępnych odpadów mineralnych.

Słowa kluczowe: tereny pokopalniane, obiekty pokopalniane, rekultywacja i zagospodarowanie hałd i osadników, Zagłębie Wałbrzyskie

Cytowanie

APA: Wójcik, J. (2018). Tereny pokopalniane Zagłębia Wałbrzyskiego 20 lat po zamknięciu kopalń węgla. Przegląd Geograficzny, 90(2), 267-290. https://doi.org/10.7163/PrzG.2018.2.4
MLA: Wójcik, Jan. "Tereny pokopalniane Zagłębia Wałbrzyskiego 20 lat po zamknięciu kopalń węgla". Przegląd Geograficzny, vol. 90, no. 2, 2018, pp. 267-290. https://doi.org/10.7163/PrzG.2018.2.4
Chicago: Wójcik, Jan. "Tereny pokopalniane Zagłębia Wałbrzyskiego 20 lat po zamknięciu kopalń węgla". Przegląd Geograficzny 90, no. 2 (2018): 267-290. https://doi.org/10.7163/PrzG.2018.2.4
Harvard: Wójcik, J. 2018. "Tereny pokopalniane Zagłębia Wałbrzyskiego 20 lat po zamknięciu kopalń węgla". Przegląd Geograficzny, vol. 90, no. 2, pp. 267-290. https://doi.org/10.7163/PrzG.2018.2.4

Streszczenie Celem artykułu była próba odpowiedzi na pytanie czy ruchy migracyjne mogą zatrzymać depopulację polskich miast. Analizę przeprowadzono na tle pogarszającej się sytuacji demograficznej Polski, wynikającej w głównej mierze z ubytku naturalnego ludności i ujemnego salda migracji. Imigrację potraktowano w kontekście wybranych rodzajów napływu migracyjnego do miast, tj. napływ cudzoziemców, reemigrantów oraz absolwentów uczelni wyższych. Jak wykazała analiza danych, wielokierunkowy napływ migrantów tylko w niewielkim stopniu może wpłynąć na sytuację demograficzną polskich miast.

Słowa kluczowe: depopulacja, polskie miasta, migracje, cudzoziemcy, studenci

Cytowanie

APA: Jakóbczyk-Gryszkiewicz, J. (2018). Czy imigracja jest szansą dla wyludniających się polskich miast? Wybrane rodzaje ruchów migracyjnych. Przegląd Geograficzny, 90(2), 291-308. https://doi.org/10.7163/PrzG.2018.2.5
MLA: Jakóbczyk-Gryszkiewicz, Jolanta. "Czy imigracja jest szansą dla wyludniających się polskich miast? Wybrane rodzaje ruchów migracyjnych". Przegląd Geograficzny, vol. 90, no. 2, 2018, pp. 291-308. https://doi.org/10.7163/PrzG.2018.2.5
Chicago: Jakóbczyk-Gryszkiewicz, Jolanta. "Czy imigracja jest szansą dla wyludniających się polskich miast? Wybrane rodzaje ruchów migracyjnych". Przegląd Geograficzny 90, no. 2 (2018): 291-308. https://doi.org/10.7163/PrzG.2018.2.5
Harvard: Jakóbczyk-Gryszkiewicz, J. 2018. "Czy imigracja jest szansą dla wyludniających się polskich miast? Wybrane rodzaje ruchów migracyjnych". Przegląd Geograficzny, vol. 90, no. 2, pp. 291-308. https://doi.org/10.7163/PrzG.2018.2.5

Streszczenie Celem opracowania jest próba wyjaśnienia relacyjności zmian liczby ludności w miastach przemysłowych wobec przekształceń demograficznych w miastach reprezentujących inny typ funkcjonalny. Założono, że w okresie dynamicznego rozwoju silnie wyspecjalizowanej funkcji przemysłowej miasta, jego liczba ludności wzrasta ponadprzeciętnie szybko. Z kolei w przypadku regresu funkcji przemysłowej w tej grupie miast, ich liczba mieszkańców zmniejsza się również z wysoką intensywnością. W obu przypadkach fundamentalne znaczenie ma rozwój nieliniowy uwydatniający się zjawiskiem tzw. bifurkacji. Przeprowadzone analizy zmian ludnościowych w polskich miastach różnych kategorii wielkościowych wykazały, że miasta (po) przemysłowe podlegają obecnie znacznie bardziej dynamicznym procesom depopulacji niż miasta pozostałych typów funkcjonalnych.

Słowa kluczowe: procesy depopulacji, kurczące się miasta, baza ekonomiczna miast, ośrodki przemysłowe, Polska

Robert Krzysztofik, Departament of Economic Geography University of Silesia Będzińska 60, 41-200 Sosnowiec: Poland
Robert Szmytkie [robert.szmytkie@uwr.edu.pl], Uniwersytet Wrocławski, Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego

Cytowanie

APA: Krzysztofik, R., & Szmytkie, R. (2018). Procesy depopulacji w Polsce w świetle zmian bazy ekonomicznej miast. Przegląd Geograficzny, 90(2), 309-329. https://doi.org/10.7163/PrzG.2018.2.6
MLA: Krzysztofik, Robert, and Szmytkie, Robert. "Procesy depopulacji w Polsce w świetle zmian bazy ekonomicznej miast". Przegląd Geograficzny, vol. 90, no. 2, 2018, pp. 309-329. https://doi.org/10.7163/PrzG.2018.2.6
Chicago: Krzysztofik, Robert, and Szmytkie, Robert. "Procesy depopulacji w Polsce w świetle zmian bazy ekonomicznej miast". Przegląd Geograficzny 90, no. 2 (2018): 309-329. https://doi.org/10.7163/PrzG.2018.2.6
Harvard: Krzysztofik, R., & Szmytkie, R. 2018. "Procesy depopulacji w Polsce w świetle zmian bazy ekonomicznej miast". Przegląd Geograficzny, vol. 90, no. 2, pp. 309-329. https://doi.org/10.7163/PrzG.2018.2.6

Streszczenie Artykuł przedstawia wyniki badań przeprowadzonych wśród dwóch różniących się kategorii społecznych, niezwykle istotnych przy analizach związanych z depopulacją: ludzi młodych (ryzyko migracji) oraz wśród osób w zaawansowanym wieku (mniej mobilnych i pozostających w wyludniającym się mieście). Przedmiotem badań były oczekiwania związane z przestrzenią rekreacyjną licealistów w wieku około 18 lat oraz seniorów – słuchaczy uniwersytetów trzeciego wieku. Oczekiwania te zostały zbadane za pomocą metody kwestionariuszowej z użyciem tzw. map mentalnych – czyli odręcznych szkiców wyobrażeń przestrzennych. Na podstawie analiz wyodrębniono cechy wspólne oraz różnice w postrzeganiu przez obie kategorie badanych terenów spędzania czasu wolnego. Określono oczekiwane i pożądane elementy tej przestrzeni oraz wskazano kierunki zmian w zagospodarowaniu przestrzeni wyludniającego się miasta – Łodzi.

Cytowanie

APA: Duda, M. (2018). Przestrzeń czasu wolnego licealistów i seniorów w mieście dotkniętym procesami depopulacyjnymi – zmiany, zagrożenia, oczekiwania. Przykład Łodzi. Przegląd Geograficzny, 90(2), 331-352. https://doi.org/10.7163/PrzG.2018.2.7
MLA: Duda, Michał. "Przestrzeń czasu wolnego licealistów i seniorów w mieście dotkniętym procesami depopulacyjnymi – zmiany, zagrożenia, oczekiwania. Przykład Łodzi". Przegląd Geograficzny, vol. 90, no. 2, 2018, pp. 331-352. https://doi.org/10.7163/PrzG.2018.2.7
Chicago: Duda, Michał. "Przestrzeń czasu wolnego licealistów i seniorów w mieście dotkniętym procesami depopulacyjnymi – zmiany, zagrożenia, oczekiwania. Przykład Łodzi". Przegląd Geograficzny 90, no. 2 (2018): 331-352. https://doi.org/10.7163/PrzG.2018.2.7
Harvard: Duda, M. 2018. "Przestrzeń czasu wolnego licealistów i seniorów w mieście dotkniętym procesami depopulacyjnymi – zmiany, zagrożenia, oczekiwania. Przykład Łodzi". Przegląd Geograficzny, vol. 90, no. 2, pp. 331-352. https://doi.org/10.7163/PrzG.2018.2.7

Roman Kulikowski [r.kulik@twarda.pan.pl], Institute of Geography and Spatial Organization Polish Academy of Sciences, Twarda 51/55, 00‑818 Warszawa, Poland

Cytowanie

APA: Kulikowski, R. (2018). Władysława Stola (1931-2018). Przegląd Geograficzny, 90(2), 369-371. https://doi.org/10.7163/PrzG.2018.2.8
MLA: Kulikowski, Roman. "Władysława Stola (1931-2018)". Przegląd Geograficzny, vol. 90, no. 2, 2018, pp. 369-371. https://doi.org/10.7163/PrzG.2018.2.8
Chicago: Kulikowski, Roman. "Władysława Stola (1931-2018)". Przegląd Geograficzny 90, no. 2 (2018): 369-371. https://doi.org/10.7163/PrzG.2018.2.8
Harvard: Kulikowski, R. 2018. "Władysława Stola (1931-2018)". Przegląd Geograficzny, vol. 90, no. 2, pp. 369-371. https://doi.org/10.7163/PrzG.2018.2.8