Iwona Sagan

Articles

Wymiar prawny w dyscyplinie geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna. Podstawy teoretyczne i zagadnienia badawcze

Maciej J. Nowak, Przemysław Śleszyński, Paweł Churski, Tomasz Komornicki, Iwona Sagan, Tadeusz Stryjakiewicz

Przegląd Geograficzny (2023) tom 95, zeszyt 4, pp. xx

Further information

Abstract

Artykuł ma charakter teoretyczny. Celem artykułu jest określenie możliwych płaszczyzn problemowo-przedmiotowych dotyczących ujmowania perspektywy prawnej w dyscyplinie geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna. Dla potrzeb realizacji tego celu najpierw wskazano ogólne relacje występujące między naukami geograficznymi i prawnymi. Następnie wyodrębniono i przedstawiono kluczowe nurty teoretyczne, które ułatwiają doprecyzowanie roli wymiaru prawnego w geografii społeczno-ekonomicznej i gospodarce przestrzennej, przede wszystkim akcentując i charakteryzując podejście instytucjonalne i geografię prawną. Następnie wyodrębniono najbardziej istotne tematy, w których występuje związek między wymiarem prawnym a geografią społeczno-ekonomiczną i gospodarką przestrzenną. W kolejnym kroku wyodrębniono dwie grupy zagadnień: te, w których wymiar prawny jest już w literaturze dostrzegany oraz te, w których wymiar prawny w literaturze nie jest zauważany lub ma miejsce w znikomym stopniu. Do wszystkich wyodrębnionych ten sposób zagadnień dostosowano te gałęzie prawa, które w najszerszym zakresie są z nimi powiązane. Gałęzią prawa najczęściej w tym kontekście powoływaną okazało się prawo administracyjne. W ostatniej części artykułu podjęto próbę określenia kluczowych kierunków przyszłych badań i dyskusji naukowej.

Keywords: geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna, prawo, geografia prawna, podejście instytucjonalne, planowanie przestrzenne

Maciej J. Nowak [maciej.nowak@zut.edu.pl]
Przemysław Śleszyński [psleszyn@twarda.pan.pl], Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. S. Leszczyckiego PAN
Paweł Churski [chur@amu.edu.pl], Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej
Tomasz Komornicki [t.komorn@twarda.pan.pl], Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. S. Leszczyckiego PAN
Iwona Sagan [iwona.sagan@ug.edu.pl], Uniwersytet Gdański, Wydział Nauk Społecznych
Tadeusz Stryjakiewicz [tadek@amu.edu.pl], Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej

Citation

APA: Nowak, M., Śleszyński, P., Churski, P., Komornicki, T., Sagan, I., & Stryjakiewicz, T. (2023). Wymiar prawny w dyscyplinie geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna. Podstawy teoretyczne i zagadnienia badawcze. Przegląd Geograficzny, 95(4), xx. https://doi.org/
MLA: Nowak, Maciej J., et al. "Wymiar prawny w dyscyplinie geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna. Podstawy teoretyczne i zagadnienia badawcze". Przegląd Geograficzny, vol. 95, no. 4, 2023, pp. xx. https://doi.org/
Chicago: Nowak, Maciej J., Śleszyński, Przemysław, Churski, Paweł, Komornicki, Tomasz, Sagan, Iwona, and Stryjakiewicz, Tadeusz. "Wymiar prawny w dyscyplinie geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna. Podstawy teoretyczne i zagadnienia badawcze". Przegląd Geograficzny 95, no. 4 (2023): xx. https://doi.org/
Harvard: Nowak, M., Śleszyński, P., Churski, P., Komornicki, T., Sagan, I., & Stryjakiewicz, T. 2023. "Wymiar prawny w dyscyplinie geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna. Podstawy teoretyczne i zagadnienia badawcze". Przegląd Geograficzny, vol. 95, no. 4, pp. xx. https://doi.org/

Regional authorities in metropolitan governance. Polish experience in the context of Canada and Toronto city-region

Rafał Gajewski, Iwona Sagan

Przegląd Geograficzny (2020) tom 92, zeszyt 4, pp. 591-607 | Full text
doi: https://doi.org/10.7163/PrzG.2020.4.7

Further information

Abstract

Celem artykułu jest przedstawienie dylematów związanych z kształtowaniem polityki metropolitalnej w Kanadzie i następnie odniesienie ich do wyzwań w tym zakresie występujących w Polsce. Szczególną uwagę poświęcono charakterystyce skali zarządzania i relacji społeczno-przestrzennych na terenie obszaru metropolitalnego Toronto. Opracowanie wpisuje się w dyskusję na temat konfiguracji systemów zarządzania w sposób adekwatny do potrzeb lokalnych społeczności. Praktyka polityki metropolitalnej dowodzi, że proces reterytorializacji struktur władzy i zarządzania obszarami metropolitalnymi jest trudny i kształtuje się jako wypadkowa oddziaływania sił oraz interesów politycznych i ekonomicznych wszystkich szczebli władzy terytorialnej. Na podstawie analizy procesu formowania się struktur metropolitalnych w Kanadzie i w Polsce można stwierdzić, że kluczową w nim rolę odgrywa ranga i pozycja władzy regionalnej. Jak dowodzi przykład Toronto, ewolucja systemu zarządzania jest w praktyce uruchomieniem procesu samouczenia się systemu, który poprzez doświadczenie i praktyczną weryfikację przechodzi od jednej fazy rozwoju do kolejnej, poprawiając jakość swego działania. W Polsce jednak proces modernizacji szczebli władzy terytorialnej poprzez tworzenie struktur organizacyjno-zarządzających adekwatnych do realnie istniejących funkcjonalnych obszarów metropolitalnych został zahamowany ze względu na uwarunkowania polityczne na szczeblu centralnym.

Keywords: rozwój regionalny, metropolizacja, zarządzanie publiczne, wzrost, Kanada, studium przypadku

Rafał Gajewski [rafal.gajewski@ug.edu.pl], Uniwersytet Gdański, Wydział Oceanografii i Geografii
Iwona Sagan [iwona.sagan@ug.edu.pl], Uniwersytet Gdański, Wydział Nauk Społecznych

Citation

APA: Gajewski, R., & Sagan, I. (2020). Władze regionalne w zarządzaniu metropolitalnym. Polskie doświadczenia w odniesieniu do Kanady i regionu metropolitalnego Toronto. Przegląd Geograficzny, 92(4), 591-607. https://doi.org/10.7163/PrzG.2020.4.7
MLA: Gajewski, Rafał, and Sagan, Iwona. "Władze regionalne w zarządzaniu metropolitalnym. Polskie doświadczenia w odniesieniu do Kanady i regionu metropolitalnego Toronto". Przegląd Geograficzny, vol. 92, no. 4, 2020, pp. 591-607. https://doi.org/10.7163/PrzG.2020.4.7
Chicago: Gajewski, Rafał, and Sagan, Iwona. "Władze regionalne w zarządzaniu metropolitalnym. Polskie doświadczenia w odniesieniu do Kanady i regionu metropolitalnego Toronto". Przegląd Geograficzny 92, no. 4 (2020): 591-607. https://doi.org/10.7163/PrzG.2020.4.7
Harvard: Gajewski, R., & Sagan, I. 2020. "Władze regionalne w zarządzaniu metropolitalnym. Polskie doświadczenia w odniesieniu do Kanady i regionu metropolitalnego Toronto". Przegląd Geograficzny, vol. 92, no. 4, pp. 591-607. https://doi.org/10.7163/PrzG.2020.4.7