Tomasz Komornicki

Articles

Wymiar prawny w dyscyplinie geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna. Podstawy teoretyczne i zagadnienia badawcze

Maciej J. Nowak, Przemysław Śleszyński, Paweł Churski, Tomasz Komornicki, Iwona Sagan, Tadeusz Stryjakiewicz

Przegląd Geograficzny (2023) tom 95, zeszyt 4, pp. xx

Further information

Abstract

Artykuł ma charakter teoretyczny. Celem artykułu jest określenie możliwych płaszczyzn problemowo-przedmiotowych dotyczących ujmowania perspektywy prawnej w dyscyplinie geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna. Dla potrzeb realizacji tego celu najpierw wskazano ogólne relacje występujące między naukami geograficznymi i prawnymi. Następnie wyodrębniono i przedstawiono kluczowe nurty teoretyczne, które ułatwiają doprecyzowanie roli wymiaru prawnego w geografii społeczno-ekonomicznej i gospodarce przestrzennej, przede wszystkim akcentując i charakteryzując podejście instytucjonalne i geografię prawną. Następnie wyodrębniono najbardziej istotne tematy, w których występuje związek między wymiarem prawnym a geografią społeczno-ekonomiczną i gospodarką przestrzenną. W kolejnym kroku wyodrębniono dwie grupy zagadnień: te, w których wymiar prawny jest już w literaturze dostrzegany oraz te, w których wymiar prawny w literaturze nie jest zauważany lub ma miejsce w znikomym stopniu. Do wszystkich wyodrębnionych ten sposób zagadnień dostosowano te gałęzie prawa, które w najszerszym zakresie są z nimi powiązane. Gałęzią prawa najczęściej w tym kontekście powoływaną okazało się prawo administracyjne. W ostatniej części artykułu podjęto próbę określenia kluczowych kierunków przyszłych badań i dyskusji naukowej.

Keywords: geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna, prawo, geografia prawna, podejście instytucjonalne, planowanie przestrzenne

Maciej J. Nowak [maciej.nowak@zut.edu.pl]
Przemysław Śleszyński [psleszyn@twarda.pan.pl], Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. S. Leszczyckiego PAN
Paweł Churski [chur@amu.edu.pl], Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej
Tomasz Komornicki [t.komorn@twarda.pan.pl], Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. S. Leszczyckiego PAN
Iwona Sagan [iwona.sagan@ug.edu.pl], Uniwersytet Gdański, Wydział Nauk Społecznych
Tadeusz Stryjakiewicz [tadek@amu.edu.pl], Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej

Citation

APA: Nowak, M., Śleszyński, P., Churski, P., Komornicki, T., Sagan, I., & Stryjakiewicz, T. (2023). Wymiar prawny w dyscyplinie geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna. Podstawy teoretyczne i zagadnienia badawcze. Przegląd Geograficzny, 95(4), xx. https://doi.org/
MLA: Nowak, Maciej J., et al. "Wymiar prawny w dyscyplinie geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna. Podstawy teoretyczne i zagadnienia badawcze". Przegląd Geograficzny, vol. 95, no. 4, 2023, pp. xx. https://doi.org/
Chicago: Nowak, Maciej J., Śleszyński, Przemysław, Churski, Paweł, Komornicki, Tomasz, Sagan, Iwona, and Stryjakiewicz, Tadeusz. "Wymiar prawny w dyscyplinie geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna. Podstawy teoretyczne i zagadnienia badawcze". Przegląd Geograficzny 95, no. 4 (2023): xx. https://doi.org/
Harvard: Nowak, M., Śleszyński, P., Churski, P., Komornicki, T., Sagan, I., & Stryjakiewicz, T. 2023. "Wymiar prawny w dyscyplinie geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna. Podstawy teoretyczne i zagadnienia badawcze". Przegląd Geograficzny, vol. 95, no. 4, pp. xx. https://doi.org/

Changes in Poles’ level of international mobility

Rafał Wiśniewski, Tomasz Komornicki

Przegląd Geograficzny (2021) tom 93, zeszyt 2, pp. 161-180 | Full text
doi: https://doi.org/10.7163/PrzG.2021.2.2

Further information

Abstract

Wzrost mobilności, zarówno krótko- jak i długookresowej, jest charakterystyczny dla współczesnego społeczeństwa. Dotyczy to zarówno wyjazdów krajowych jak i międzynarodowych. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie przemian międzynarodowej mobilności Polaków w latach 2007‑2017 z uwzględnieniem uwarunkowań tych przemieszczeń tj. rozwoju infrastruktury transportowej i usług transportowych. Przeprowadzone badanie wykazało, że mobilność zagraniczna Polaków zwiększa się. Głównymi motywacjami podróży są wyjazdy turystyczne, następnie cele związane z pracą zawodową oraz odwiedziny krewnych i znajomych. Najczęściej wykorzystywanym środkiem transportu jest samolot i samochód osobowy, przy czym w pierwszym przypadku odnotowano duży wzrost udziału przewozów lotniczych, a w drugim niewielki spadek. Znacząco zmniejszył się udział przewozów autokarowych. Głównymi krajami docelowymi wyjazdów Polaków są (ogółem tj. wszystkie motywacje): Niemcy, Czechy i Hiszpania. Wyjazdy Polaków do wschodnich sąsiadów (szczególnie do Rosji i na Białoruś) stanowią bardzo mały odsetek wszystkich przepływów międzynarodowych.

Keywords: mobilność, podróże międzynarodowe, przesunięcia modalne, środki transportu, motywacje podróży

Rafał Wiśniewski [rafwis@twarda.pan.pl], Institute of Geography and Spatial Organization Polish Academy of Sciences, Twarda 51/55, 00‑818 Warszawa, Poland
Tomasz Komornicki [t.komorn@twarda.pan.pl], Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. S. Leszczyckiego PAN

Citation

APA: Wiśniewski, R., & Komornicki, T. (2021). Przemiany międzynarodowej mobilności Polaków. Przegląd Geograficzny, 93(2), 161-180. https://doi.org/10.7163/PrzG.2021.2.2
MLA: Wiśniewski, Rafał, and Komornicki, Tomasz. "Przemiany międzynarodowej mobilności Polaków". Przegląd Geograficzny, vol. 93, no. 2, 2021, pp. 161-180. https://doi.org/10.7163/PrzG.2021.2.2
Chicago: Wiśniewski, Rafał, and Komornicki, Tomasz. "Przemiany międzynarodowej mobilności Polaków". Przegląd Geograficzny 93, no. 2 (2021): 161-180. https://doi.org/10.7163/PrzG.2021.2.2
Harvard: Wiśniewski, R., & Komornicki, T. 2021. "Przemiany międzynarodowej mobilności Polaków". Przegląd Geograficzny, vol. 93, no. 2, pp. 161-180. https://doi.org/10.7163/PrzG.2021.2.2

The delimitation of problem border areas

Tomasz Komornicki, Rafał Wiśniewski, Andrzej Miszczuk

Przegląd Geograficzny (2019) tom 91, zeszyt 4, pp. 467-486 | Full text
doi: https://doi.org/10.7163/PrzG.2019.4.2

Further information

Abstract

Obszary przygraniczne postrzegane są zazwyczaj jako obszary peryferyjne, o niższym stopniu rozwoju gospodarczego. Jednak położenie przygraniczne może przynosić również wymierne korzyści. W niniejszym artykule skupiono uwagę na dwóch elementach: tj. (1) delimitacji obszarów przygranicznych; (2) podziale jednostek, dla których położenie przy granicy państwowej przynosi pozytywne i negatywne skutki gospodarcze. Delimitację przeprowadzono z uwzględnieniem rzeczywistych powiązań gospodarczych. W pierwszym etapie procedura delimitacyjna obejmowała wyznaczenie obszaru przygranicznego, składającego się z pasa dwóch gmin. Drugi etap procedury polegał na eliminowaniu z tego zbioru jednostek o korzystnym położeniu względem ośrodków regionalnych wewnątrz kraju (uznano, że bliskość tych ośrodków niweluje potencjalne negatywne oddziaływanie granicy) oraz o wysokiej wartości eksportu do kraju sąsiedniego (uznano, że są to jednostki, którena położeniu przygranicznym raczej zyskują niż tracą). W ten sposób wyodrębniono gminy przygraniczne-problemowe, które wymagają potencjalnego wsparcia rozwojowego. Obejmują one przede wszystkim obszary leżące wzdłuż granicy z Rosją, Litwą, Białorusią i Słowacją. W największym stopniu na położeniu przygranicznym zyskują gminy leżące wzdłuż granicy polsko-niemieckiej. Autorską propozycję delimitacji przedstawiono na tle innych funkcjonujących podziałów. Przedstawiono również rekomendacje dla polityki rozwoju regionalnego.

Keywords: granica, obszary problemowe, handel zagraniczny, dostępność przestrzenna, polityka spójności

Tomasz Komornicki [t.komorn@twarda.pan.pl], Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. S. Leszczyckiego PAN
Rafał Wiśniewski [rafwis@twarda.pan.pl], Institute of Geography and Spatial Organization Polish Academy of Sciences, Twarda 51/55, 00‑818 Warszawa, Poland
Andrzej Miszczuk [andrzej.miszczuk@umcs.pl], Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Wydział Ekonomiczny

Citation

APA: Komornicki, T., Wiśniewski, R., & Miszczuk, A. (2019). Delimitacja przygranicznych obszarów problemowych. Przegląd Geograficzny, 91(4), 467-486. https://doi.org/10.7163/PrzG.2019.4.2
MLA: Komornicki, Tomasz, et al. "Delimitacja przygranicznych obszarów problemowych". Przegląd Geograficzny, vol. 91, no. 4, 2019, pp. 467-486. https://doi.org/10.7163/PrzG.2019.4.2
Chicago: Komornicki, Tomasz, Wiśniewski, Rafał, and Miszczuk, Andrzej. "Delimitacja przygranicznych obszarów problemowych". Przegląd Geograficzny 91, no. 4 (2019): 467-486. https://doi.org/10.7163/PrzG.2019.4.2
Harvard: Komornicki, T., Wiśniewski, R., & Miszczuk, A. 2019. "Delimitacja przygranicznych obszarów problemowych". Przegląd Geograficzny, vol. 91, no. 4, pp. 467-486. https://doi.org/10.7163/PrzG.2019.4.2