Iwona Sagan
Artykuły
Przegląd Geograficzny (2023) tom 95, zeszyt 4, s. 343-367 | 
Pełny tekst
doi: https://doi.org/10.7163/PrzG.2023.4.1
Streszczenie
Celem artykułu jest określenie płaszczyzn problemowo-przedmiotowych dotyczących ujmowania perspektywy prawnej w dyscyplinie geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna. Dla potrzeb realizacji tego celu najpierw wskazano ogólne relacje występujące między naukami geograficznymi i prawnymi. Następnie wyodrębniono i przedstawiono kluczowe nurty teoretyczne, które ułatwiają doprecyzowanie roli wymiaru prawnego w geografii społeczno-ekonomicznej i gospodarce przestrzennej, akcentując i charakteryzując przede wszystkim podejście instytucjonalne i geografię prawną. Następnie wyodrębniono najbardziej istotne tematy, w których występuje związek między wymiarem prawnym a geografią społeczno-ekonomiczną i gospodarką przestrzenną. W kolejnym kroku wyodrębniono dwie grupy zagadnień: te, w których wymiar prawny jest już w literaturze dostrzegany oraz te, w których wymiar prawny nie jest zauważany lub występuje w znikomym stopniu. Do wszystkich wyodrębnionych ten sposób zagadnień dostosowano te gałęzie prawa, które w najszerszym zakresie są z nimi powiązane. Najczęściej powoływaną w tym kontekście gałęzią prawa okazało się prawo administracyjne. W ostatniej części artykułu podjęto próbę określenia kluczowych kierunków przyszłych badań i dyskusji naukowej.
Słowa kluczowe: geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna, prawo, geografia prawna, podejście instytucjonalne, planowanie przestrzenne
[maciej.nowak@zut.edu.pl], Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie Wydział Ekonomiczny
[psleszyn@twarda.pan.pl], Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN
[chur@amu.edu.pl], Institute of Socio-Economic Geography and Space Economy, Adam Mickiewicz University, Fredry 10, 61-701 Poznań, Poland
[m.degor@twarda.pan.pl], Institute of Geography and Spatial Organization Polish Academy of Sciences, Twarda 51/55, 00‑818 Warszawa, Poland
[t.komorn@twarda.pan.pl], Institute of Geography and Spatial Organization Polish Academy of Sciences, Twarda 51/55, 00‑818 Warszawa, Poland
[iwona.sagan@ug.edu.pl], Department of Economic Geography, Faculty of Oceanography and Geography University of Gdańsk Bażyńskiego 4, 80-309 Gdańsk: Poland
[tadek@amu.edu.pl], Adam Mickiewicz University. Poznań. Poland
Cytowanie
APA: Nowak, M., Śleszyński, P., Churski, P., Degórski, M., Komornicki, T., Sagan, I., & Stryjakiewicz, T. (2023). Wymiar prawny w dyscyplinie geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna. Podstawy teoretyczne i zagadnienia badawcze. Przegląd Geograficzny, 95(4), 343-367. https://doi.org/10.7163/PrzG.2023.4.1
MLA: Nowak, Maciej J., et al. "Wymiar prawny w dyscyplinie geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna. Podstawy teoretyczne i zagadnienia badawcze". Przegląd Geograficzny, vol. 95, no. 4, 2023, pp. 343-367. https://doi.org/10.7163/PrzG.2023.4.1
Chicago: Nowak, Maciej J., Śleszyński, Przemysław, Churski, Paweł, Degórski, Marek, Komornicki, Tomasz, Sagan, Iwona, and Stryjakiewicz, Tadeusz. "Wymiar prawny w dyscyplinie geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna. Podstawy teoretyczne i zagadnienia badawcze". Przegląd Geograficzny 95, no. 4 (2023): 343-367. https://doi.org/10.7163/PrzG.2023.4.1
Harvard: Nowak, M., Śleszyński, P., Churski, P., Degórski, M., Komornicki, T., Sagan, I., & Stryjakiewicz, T. 2023. "Wymiar prawny w dyscyplinie geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna. Podstawy teoretyczne i zagadnienia badawcze". Przegląd Geograficzny, vol. 95, no. 4, pp. 343-367. https://doi.org/10.7163/PrzG.2023.4.1
Przegląd Geograficzny (2020) tom 92, zeszyt 4, s. 591-607 | Pełny tekst
doi: https://doi.org/10.7163/PrzG.2020.4.7
Streszczenie
Celem artykułu jest przedstawienie dylematów związanych z kształtowaniem polityki metropolitalnej w Kanadzie i następnie odniesienie ich do wyzwań w tym zakresie występujących w Polsce. Szczególną uwagę poświęcono charakterystyce skali zarządzania i relacji społeczno-przestrzennych na terenie obszaru metropolitalnego Toronto. Opracowanie wpisuje się w dyskusję na temat konfiguracji systemów zarządzania w sposób adekwatny do potrzeb lokalnych społeczności. Praktyka polityki metropolitalnej dowodzi, że proces reterytorializacji struktur władzy i zarządzania obszarami metropolitalnymi jest trudny i kształtuje się jako wypadkowa oddziaływania sił oraz interesów politycznych i ekonomicznych wszystkich szczebli władzy terytorialnej. Na podstawie analizy procesu formowania się struktur metropolitalnych w Kanadzie i w Polsce można stwierdzić, że kluczową w nim rolę odgrywa ranga i pozycja władzy regionalnej. Jak dowodzi przykład Toronto, ewolucja systemu zarządzania jest w praktyce uruchomieniem procesu samouczenia się systemu, który poprzez doświadczenie i praktyczną weryfikację przechodzi od jednej fazy rozwoju do kolejnej, poprawiając jakość swego działania. W Polsce jednak proces modernizacji szczebli władzy terytorialnej poprzez tworzenie struktur organizacyjno-zarządzających adekwatnych do realnie istniejących funkcjonalnych obszarów metropolitalnych został zahamowany ze względu na uwarunkowania polityczne na szczeblu centralnym.
Słowa kluczowe: rozwój regionalny, metropolizacja, zarządzanie publiczne, wzrost, Kanada, studium przypadku
[rafal.gajewski@ug.edu.pl], Uniwersytet Gdański, Wydział Oceanografii i Geografii
[iwona.sagan@ug.edu.pl], Department of Economic Geography, Faculty of Oceanography and Geography University of Gdańsk Bażyńskiego 4, 80-309 Gdańsk: Poland
Cytowanie
APA: Gajewski, R., & Sagan, I. (2020). Władze regionalne w zarządzaniu metropolitalnym. Polskie doświadczenia w odniesieniu do Kanady i regionu metropolitalnego Toronto. Przegląd Geograficzny, 92(4), 591-607. https://doi.org/10.7163/PrzG.2020.4.7
MLA: Gajewski, Rafał, and Sagan, Iwona. "Władze regionalne w zarządzaniu metropolitalnym. Polskie doświadczenia w odniesieniu do Kanady i regionu metropolitalnego Toronto". Przegląd Geograficzny, vol. 92, no. 4, 2020, pp. 591-607. https://doi.org/10.7163/PrzG.2020.4.7
Chicago: Gajewski, Rafał, and Sagan, Iwona. "Władze regionalne w zarządzaniu metropolitalnym. Polskie doświadczenia w odniesieniu do Kanady i regionu metropolitalnego Toronto". Przegląd Geograficzny 92, no. 4 (2020): 591-607. https://doi.org/10.7163/PrzG.2020.4.7
Harvard: Gajewski, R., & Sagan, I. 2020. "Władze regionalne w zarządzaniu metropolitalnym. Polskie doświadczenia w odniesieniu do Kanady i regionu metropolitalnego Toronto". Przegląd Geograficzny, vol. 92, no. 4, pp. 591-607. https://doi.org/10.7163/PrzG.2020.4.7