Krzysztof Janc

Streszczenie

Na obszarach wiejskich w Europie zachodzą intensywne procesy przemian, będące wynikiem rozwoju społeczeństwa opartego na usługach oraz gospodarki opartej na wiedzy. W rezultacie, znaczna część wsi doświadcza tzw. „kryzysu wiejskiego”. Jednym z proponowanych rozwiązań tego problemu jest koncepcja inteligentnego rozwoju (smart development), podkreślająca wzrastające znaczenie wiedzy i kluczową rolę technologii cyfrowych w procesach rozwoju. Celem artykułu jest identyfikacja kluczowych cech zróżnicowania przestrzennego jakości Internetu w Polsce oraz wskazanie współzależności tego zjawiska z poziomem rozwoju społeczno-ekonomicznego. Jakość Internetu (zarówno stałego, jak i mobilnego) została opisana na podstawie danych dotyczących prędkości Internetu na poziomie gminnym, a analizy przeprowadzono w kontekście koncepcji inteligentnego rozwoju obszarów wiejskich. W badaniu zastosowano metodę składowych głównych oraz analizę współczynników korelacji. W wyniku przeprowadzonej procedury badawczej ujawniono istotne różnice w jakości Internetu (stałego i mobilnego) pomiędzy gminami miejskimi a wiejskimi. Jednakże, rozkład przestrzenny zmiennych opisujących jakość Internetu wykazał również obszary o podobnej jakości połączenia, niezależnie od rodzaju gminy. Dodatkowo, analiza korelacji pozwoliła określić wzajemne zależności pomiędzy jakością Internetu a fundamentalnymi cechami opisującymi poziom rozwoju społeczno-ekonomicznego badanych obszarów.

Słowa kluczowe: jakość Internetu, inteligentny rozwój wsi, Polska

Krzysztof Janc [krzysztof.janc@uwr.edu.pl], Uniwersytet Wrocławski, Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego

Cytowanie

APA: Janc, K. (2024). Jakość Internetu w Polsce na poziomie lokalnym w kontekście inteligentnego rozwoju wsi. Przegląd Geograficzny, 96(1), 29-49. https://doi.org/10.7163/PrzG.2024.1.2
MLA: Janc, Krzysztof. "Jakość Internetu w Polsce na poziomie lokalnym w kontekście inteligentnego rozwoju wsi". Przegląd Geograficzny, vol. 96, no. 1, 2024, pp. 29-49. https://doi.org/10.7163/PrzG.2024.1.2
Chicago: Janc, Krzysztof. "Jakość Internetu w Polsce na poziomie lokalnym w kontekście inteligentnego rozwoju wsi". Przegląd Geograficzny 96, no. 1 (2024): 29-49. https://doi.org/10.7163/PrzG.2024.1.2
Harvard: Janc, K. 2024. "Jakość Internetu w Polsce na poziomie lokalnym w kontekście inteligentnego rozwoju wsi". Przegląd Geograficzny, vol. 96, no. 1, pp. 29-49. https://doi.org/10.7163/PrzG.2024.1.2

Streszczenie

Mobilność przestrzenna ludności jest kluczowym czynnikiem umożliwiającym dokonywanie delimitacji obszarów funkcjonalnych i identyfikacji zasięgów oddziaływania jednostek przestrzennych. Głównym celem opracowania jest identyfikacja obszarów intensywnych powiązań funkcjonalnych dla miast na prawach powiatu. Wskazanie tych obszarów opiera się na ogólnodostępnych danych, a mianowicie statystyce dojazdów do pracy najemnej oraz migracji wewnętrznych na pobyt stały. Identyfikacja obszarów intensywnych powiązań funkcjonalnych jest wypadkową: (1) obszarów emigracji i imigracji miasta na prawach powiatu, dla których odpowiednio jest on źródłem i celem migracji wewnętrznych na pobyt stały; (2) obszarów wyjazdów i dojazdów do pracy, do i z danego miasta na prawach powiatu, przy uwzględnieniu dodatkowych warunków dotyczących relacji pomiędzy wielkościami przepływów w układzie miasto na prawach powiatu – obszar wiejski. Analiz dokonano na poziomie NUTS 5 z pominięciem miast nieposiadających statusu miasta na prawach powiatu. Wobec funkcjonujących w literaturze przykładów sposobów identyfikacji obszarów powiązań funkcjonalnych dla polskich miast, niniejsze opracowanie może stanowić płaszczyznę dyskusji dotyczącej podejść alternatywnych. Zaprezentowane podejście ma na celu przedstawienie autorskiej metody identyfikacji obszarów intensywnych powiązań funkcjonalnych z perspektywy mobilności przestrzennej ludności. Wyniki przeprowadzonych analiz wskazują, że zidentyfikowane według autorskiej metody obszary intensywnych powiązań funkcjonalnych w dużym stopniu nawiązują do miejskich obszarów funkcjonalnych ośrodków regionalnych. Istotnym elementem dla proponowanego podejścia jest jego całkowite zobiektywizowanie czy też brak arbitralnych decyzji. Jest to sytuacja pożądana w przypadku powtórzeń badań.

Słowa kluczowe: mobilność, migracje, delimitacja, Polska

Dariusz Ilnicki [dariusz.ilnicki@uwr.edu.pl], Uniwersytet Wrocławski, Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego
Krzysztof Janc [krzysztof.janc@uwr.edu.pl], Uniwersytet Wrocławski, Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego

Cytowanie

APA: Ilnicki, D., & Janc, K. (2021). Obszary intensywnych powiązań funkcjonalnych miast na prawach powiatu w Polsce – autorska metoda delimitacji. Przegląd Geograficzny, 93(2), 141-160. https://doi.org/10.7163/PrzG.2021.2.1
MLA: Ilnicki, Dariusz, and Janc, Krzysztof. "Obszary intensywnych powiązań funkcjonalnych miast na prawach powiatu w Polsce – autorska metoda delimitacji". Przegląd Geograficzny, vol. 93, no. 2, 2021, pp. 141-160. https://doi.org/10.7163/PrzG.2021.2.1
Chicago: Ilnicki, Dariusz, and Janc, Krzysztof. "Obszary intensywnych powiązań funkcjonalnych miast na prawach powiatu w Polsce – autorska metoda delimitacji". Przegląd Geograficzny 93, no. 2 (2021): 141-160. https://doi.org/10.7163/PrzG.2021.2.1
Harvard: Ilnicki, D., & Janc, K. 2021. "Obszary intensywnych powiązań funkcjonalnych miast na prawach powiatu w Polsce – autorska metoda delimitacji". Przegląd Geograficzny, vol. 93, no. 2, pp. 141-160. https://doi.org/10.7163/PrzG.2021.2.1