Przegląd Geograficzny (2009) tom 81, zeszyt 1

Keywords: zanik antropopresji, obszary opuszczone przez ludność, analiza różnoskalowa, regiony górskie Polski i Europy

Jacek Wolski [j.wolski@twarda.pan.pl], Institute of Geography and Spatial Organization Polish Academy of Sciences, 00-818 Warsaw, Twarda 51/55, Poland

Abstract: W pracy przedstawiono wyniki zimowego monitoringu temperatury powierzchni gruntu w piętrze alpejskim Tatr, na stanowiskach, w których wcześniej udokumentowano istnienie lub brak wieloletniej zmarzliny. Świadczą one, że (1) konwencjonalna interpretacja wyników kartowania wieloletniej zmarzliny metodą BTS może być zawodna; (2) współczesna wieloletnia zmarzlina w piętrze alpejskim Tatr rozwija się zarówno pod cienką jak i pod grubą pokrywą śnieżną, a jej istnienie może być związane głównie z lokalną cyrkulacją zimnego powietrza nad powierzchnią terenu.

Keywords: wieloletnia zmarzlina, temperatura powierzchni gruntu, BTS, Tatry

Bogdan Gądek, Faculty of Earth Sciences University of Silesia in Katowice Będzińska 60, 41-200 Sosnowiec: Poland
Stanisław Kędzia [kedzia@zg.pan.krakow.pl], Institute of Geography and Spatial Organization Polish Academy of Sciences, 31-018 Krakow, Sw. Jana 22, Poland

Abstract: W artykule porównano kierunki zmian pokrycia terenu po polskiej i słowackiej stronie pasma Małych Pienin od lat 1930. do współczesności. Badania przeprowadzono na podstawie informacji pochodzących z mapy topograficznej, zdjęcia satelitarnego oraz modelu wysokości, przy użyciu systemów informacji geograficznej. Wykazano szybki wzrost powierzchni leśnych związany z ubytkiem powierzchni obszarów użytkowanych rolniczo. Kierunki zmian pokrycia terenu w badanym okresie były po obu stronach granicy podobne, zmiany dotyczyły jednak obszarów na różnej wysokości i o innym nachyleniu.

Keywords: zmiany użytkowania ziemi i pokrycia terenu, obszary przygraniczne, Małe Pieniny, GIS, teledetekcja

Abstract: Na podstawie dolnych map synoptycznych z lat 1998–2003 wykonano analizę opadów atmosferycznych w obrębie poszczególnych typów frontów atmosferycznych. Wysnuto następujące wnioski dotyczące obszaru polskiego wybrzeża Bałtyku: największe średnie sumy opadów formują się w obrębie frontów zokludowanych, aczkolwiek najwyższe maksymalne sumy opadów towarzyszą frontom chłodnym (pojedyncze bardzo wysokie sumy opadów zdarzają się również w półroczu ciepłym w jednorodnych masach powietrza); wpływ frontów chłodnych na opady jest większy w sezonie ciepłym niż w chłodnym, zaś oddziaływanie frontów ciepłych większe jest w sezonie chłodnym.

Keywords: opady frontowe, polskie wybrzeże Bałtyku, testy t-studenta i chi kwadrat