Przegląd Geograficzny (2015) tom 87, zeszyt 3
Artykuły
Typologia aktualnych krajobrazów Polski
Przegląd Geograficzny (2015) tom 87, zeszyt 3, s. 377-408 | Pełny tekst
doi: https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.0
Streszczenie
Europejska Konwencja Krajobrazowa – najważniejszy dokument Komisji Europejskiej dotyczący ochrony i kształtowania krajobrazu, zobowiązała wszystkie ratyfikujące ją strony do: zidentyfikowania swoich krajobrazów na całym terytorium kraju; przeanalizowania ich charakterystyk oraz przekształcających je sił i presji; dokonania oceny tak zidentyfikowanych krajobrazów. Celem niniejszego artykułu jest przegląd teoretyczno-metodycznych założeń dotychczasowych typologicznych podziałów krajobrazów w różnym stopniu przekształcanych przez człowieka i na tym tle prezentacja autorskiej koncepcji typologii krajobrazów aktualnych, obejmujących łącznie tzw. krajobrazy „przyrodnicze” i „kulturowe” występujące obecnie w Polsce. Przedstawiona propozycja jest rozwinięciem jednego z nurtów prac nad ogólnopolskim projektem „Identyfikacja i ocena krajobrazów – metodyka oraz główne założenia”. Proponowana klasyfikacja oparta jest na dwóch głównych grupach kryteriów: (1) skali antropogenicznego przekształcenia krajobrazu; (2) dominacji określonych form pokrycia oraz struktury i intensywności zagospodarowania terenu. W sumie, na podstawie analizy obecnego zróżnicowania krajobrazów Polski, wyróżniono 3 grupy, 15 typów oraz 49 podtypów krajobrazów aktualnych. Przewidziano także możliwość wyodrębniania czwartego, najbardziej szczegółowego poziomu klasyfikacji – tj. form krajobrazów. Typologia ta może i powinna znaleźć zastosowanie podczas realizacji audytu krajobrazowego, do wykonania którego zobowiązuje uchwalona w 2015 r. tzw. „Ustawa Krajobrazowa”.
Słowa kluczowe: typologia krajobrazu, krajobrazy aktualne, Europejska Konwencja Krajobrazowa, audyt krajobrazowy
[j.solon@twarda.pan.pl], Institute of Geography and Spatial Organization Polish Academy of Sciences, Twarda 51/55, 00‑818 Warszawa, Poland
Cytowanie
APA: Chmielewski, T., Myga-Piątek, U., & Solon, J. (2015). Typologia aktualnych krajobrazów Polski. Przegląd Geograficzny, 87(3), 377-408. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.0
MLA: Chmielewski, Tadeusz, et al. "Typologia aktualnych krajobrazów Polski". Przegląd Geograficzny, vol. 87, no. 3, 2015, pp. 377-408. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.0
Chicago: Chmielewski, Tadeusz, Myga-Piątek, Urszula, and Solon, Jerzy. "Typologia aktualnych krajobrazów Polski". Przegląd Geograficzny 87, no. 3 (2015): 377-408. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.0
Harvard: Chmielewski, T., Myga-Piątek, U., & Solon, J. 2015. "Typologia aktualnych krajobrazów Polski". Przegląd Geograficzny, vol. 87, no. 3, pp. 377-408. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.0
Przegląd Geograficzny (2015) tom 87, zeszyt 3, s. 409-438 | Pełny tekst
doi: https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.1
Streszczenie Porównanie trzech oryginalnych skal ekologicznych liczb wskaźnikowych powstałych w różnych regionach geograficznych Europy środkowej: (1) w Niemczech – H. Ellenberga i innych (1991), (2) w Szwajcarii – E. Landolta (1977) i (3) w Polsce – K. Zarzyckiego i innych (2002) jest podstawowym przedmiotem opracowania. Do porównania trzech skal wykorzystano zbiór gatunków roślin naczyniowych charakterystycznych dla muraw napiaskowych z klasy Koelerio glaucae-Corynephoretea canescentis. Celem analizy jest odpowiedź na pytanie, w jakim stopniu skale liczb ekologicznych wywodzące się z różnych części Europy Środkowej są zgodne (lub odmienne) w diagnozach ekologicznych tych samych gatunków wyrażonych przez trzy liczby wskaźnikowe (odpowiadające trzem skalom) dla każdej z sześciu cech środowiska geograficznego: trzech klimatycznych – światła „L”, temperatury „T”, stopnia kontynentalizmu „K” i trzech glebowych – wilgotności „F”, kwasowości „R” oraz zawartości azotu „N”. Wyniki porównania wskazują zarówno na wyraźne różnice, jak i na zgodności. Najbardziej zgodne okazały się skale Ellenberga i Zarzyckiego. Dotyczy to podobnego waloru wskaźnikowego gatunków roślin względem warunków świetlnych (L), termicznych (T) i wilgotności gleby (F). Zgodność skal Ellenberga i Landolta dotyczy diagnozy ekologicznej względem zawartości azotu w podłożu (N).
Słowa kluczowe: ekologiczne skale liczb wskaźnikowych, ubogie murawy napiaskowe, charakterystyczne gatunki roślin, środowisko fizycznogeograficzne, cechy klimatyczne, właściwości gleb
e.roo@twarda.pan.pl], Institute of Geography and Spatial Organization Polish Academy of Sciences, Twarda 51/55, 00‑818 Warszawa, Poland
[Cytowanie
APA: Roo-Zielińska, E. (2015). Porównanie europejskich skal ekologicznych liczb wskaźnikowych w ocenie środowiska fizycznogeograficznego na podstawie charakterystycznych gatunków roślin muraw napiaskowych z klasy Koelerio glaucae-Corynephoretea canescentis. Przegląd Geograficzny, 87(3), 409-438. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.1
MLA: Roo-Zielińska, Ewa. "Porównanie europejskich skal ekologicznych liczb wskaźnikowych w ocenie środowiska fizycznogeograficznego na podstawie charakterystycznych gatunków roślin muraw napiaskowych z klasy Koelerio glaucae-Corynephoretea canescentis". Przegląd Geograficzny, vol. 87, no. 3, 2015, pp. 409-438. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.1
Chicago: Roo-Zielińska, Ewa. "Porównanie europejskich skal ekologicznych liczb wskaźnikowych w ocenie środowiska fizycznogeograficznego na podstawie charakterystycznych gatunków roślin muraw napiaskowych z klasy Koelerio glaucae-Corynephoretea canescentis". Przegląd Geograficzny 87, no. 3 (2015): 409-438. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.1
Harvard: Roo-Zielińska, E. 2015. "Porównanie europejskich skal ekologicznych liczb wskaźnikowych w ocenie środowiska fizycznogeograficznego na podstawie charakterystycznych gatunków roślin muraw napiaskowych z klasy Koelerio glaucae-Corynephoretea canescentis". Przegląd Geograficzny, vol. 87, no. 3, pp. 409-438. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.1
Przegląd Geograficzny (2015) tom 87, zeszyt 3, s. 439-456 | Pełny tekst
doi: https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.2
Słowa kluczowe: stratygrafia radarowa, georadar, architektura osadów, modele facjalne
Cytowanie
APA: Żuk, T., & Sambrook Smith, G. (2015). Stratygrafia radarowa – metoda analizy danych georadarowych 3D w badaniu środowisk sedymentacyjnych na przykładzie osadów rzecznych. Przegląd Geograficzny, 87(3), 439-456. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.2
MLA: Żuk, Tomasz, and Sambrook Smith, Gregory H.. "Stratygrafia radarowa – metoda analizy danych georadarowych 3D w badaniu środowisk sedymentacyjnych na przykładzie osadów rzecznych". Przegląd Geograficzny, vol. 87, no. 3, 2015, pp. 439-456. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.2
Chicago: Żuk, Tomasz, and Sambrook Smith, Gregory H.. "Stratygrafia radarowa – metoda analizy danych georadarowych 3D w badaniu środowisk sedymentacyjnych na przykładzie osadów rzecznych". Przegląd Geograficzny 87, no. 3 (2015): 439-456. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.2
Harvard: Żuk, T., & Sambrook Smith, G. 2015. "Stratygrafia radarowa – metoda analizy danych georadarowych 3D w badaniu środowisk sedymentacyjnych na przykładzie osadów rzecznych". Przegląd Geograficzny, vol. 87, no. 3, pp. 439-456. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.2
Przegląd Geograficzny (2015) tom 87, zeszyt 3, s. 457-476 | Pełny tekst
doi: https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.3
Słowa kluczowe: Wyspa Olchon, Bajkał, osuwiska kriogeniczne, degradacja wiecznej zmarzliny, warstwa czynna, zmiany klimatu
sebtys@wp.pl], Institute of Geography and Spatial Organization Polish Academy of Sciences, Kopernika 19, 87-100 Toruń, Poland
[halina.kaczmarek@ukw.edu.pl], Institute of Geography and Spatial Organization Polish Academy of Sciences, Kopernika 19, 87-100 Toruń, Poland
[michal.slowinski@geopan.torun.pl], Institute of Geography and Spatial Organization Polish Academy of Sciences, Kopernika 19, 87-100 Toruń, Poland
[darek@twarda.pan.pl], Institute of Geography and Spatial Organization Polish Academy of Sciences, Kopernika 19, 87-100 Toruń, Poland
Cytowanie
APA: Tyszkowski, S., Kaczmarek, H., Słowiński, M., Kozyreva, E., Brykała, D., RybČenko, A., & BabiČeva, V. (2015). Ruchy masowe na obszarze wieloletniej zmarzliny wyspowej w dobie zmian klimatu (Olchon, wschodnia Syberia)*. Przegląd Geograficzny, 87(3), 457-476. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.3
MLA: Tyszkowski, Sebastian, et al. "Ruchy masowe na obszarze wieloletniej zmarzliny wyspowej w dobie zmian klimatu (Olchon, wschodnia Syberia)*". Przegląd Geograficzny, vol. 87, no. 3, 2015, pp. 457-476. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.3
Chicago: Tyszkowski, Sebastian, Kaczmarek, Halina, Słowiński, Michał, Kozyreva, Elena, Brykała, Dariusz, RybČenko, Artiom, and BabiČeva, Viktoria. A.. "Ruchy masowe na obszarze wieloletniej zmarzliny wyspowej w dobie zmian klimatu (Olchon, wschodnia Syberia)*". Przegląd Geograficzny 87, no. 3 (2015): 457-476. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.3
Harvard: Tyszkowski, S., Kaczmarek, H., Słowiński, M., Kozyreva, E., Brykała, D., RybČenko, A., & BabiČeva, V. 2015. "Ruchy masowe na obszarze wieloletniej zmarzliny wyspowej w dobie zmian klimatu (Olchon, wschodnia Syberia)*". Przegląd Geograficzny, vol. 87, no. 3, pp. 457-476. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.3
Szlaki niżów śródziemnomorskich nad Europą Środkowo-Wschodnią a opady w Polsce*
Przegląd Geograficzny (2015) tom 87, zeszyt 3, s. 477-496 | Pełny tekst
doi: https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.4
Streszczenie Artykuł zawiera analizę związków między położeniem niżów śródziemnomorskich na ich szlakach przebiegających przez Europę Środkowo-Wschodnią a wysokością opadów atmosferycznych na obszarze Polski w okresie 1958-2008. Wyróżniono 6 typów szlaków niżów śródziemnomorskich oraz odcinki opadotwórcze na tych szlakach, określające położenie niżów, generujące wzrost opadów atmosferycznych w Polsce. Stwierdzono, że wyższe od przeciętnej obfitości całkowitych opadów (Ie >100%) są opady śródziemnomorskie związane z niżami wędrującymi znad Morza Śródziemnego przez obszar Polski szlakiem centralnym (C), szlakiem wschodnim (E) oraz na południe od granic kraju (szlak S). Najwyższe opady występują po lewej (zachodniej i północnej) stronie tych szlaków, w strefach panowania składowej północnej i wschodniej cyrkulacji cyklonalnej.
Słowa kluczowe: niże śródziemnomorskie, szlaki niżów, opady, Polska
[kkozuchowski1@wp.pl], Department of Environment Dynamics and Bioclimatology, University of Łódź, Lipowa 81, 90-568 Łódź, Poland
Cytowanie
APA: Degirmendžić, J., & Kożuchowski, K. (2015). Szlaki niżów śródziemnomorskich nad Europą Środkowo-Wschodnią a opady w Polsce*. Przegląd Geograficzny, 87(3), 477-496. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.4
MLA: Degirmendžić, Jan, and Kożuchowski, Krzysztof. "Szlaki niżów śródziemnomorskich nad Europą Środkowo-Wschodnią a opady w Polsce*". Przegląd Geograficzny, vol. 87, no. 3, 2015, pp. 477-496. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.4
Chicago: Degirmendžić, Jan, and Kożuchowski, Krzysztof. "Szlaki niżów śródziemnomorskich nad Europą Środkowo-Wschodnią a opady w Polsce*". Przegląd Geograficzny 87, no. 3 (2015): 477-496. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.4
Harvard: Degirmendžić, J., & Kożuchowski, K. 2015. "Szlaki niżów śródziemnomorskich nad Europą Środkowo-Wschodnią a opady w Polsce*". Przegląd Geograficzny, vol. 87, no. 3, pp. 477-496. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.4
Zaleganie pokrywy śnieżnej i jego zmienność w polskiej części Sudetów i na ich przedpolu
Przegląd Geograficzny (2015) tom 87, zeszyt 3, s. 497-516 | Pełny tekst
doi: https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.5
Słowa kluczowe: pokrywa śnieżna, Sudety, równanie regresji, tendencje zmian, projekt "KLIMAT"
grzegorz.urban@imgw.pl], Institute of Meteorology and Water Management – National Research Institute Podleśna 61, 01-673 Warsaw: Poland
[Cytowanie
APA: Urban, G. (2015). Zaleganie pokrywy śnieżnej i jego zmienność w polskiej części Sudetów i na ich przedpolu. Przegląd Geograficzny, 87(3), 497-516. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.5
MLA: Urban, Grzegorz. "Zaleganie pokrywy śnieżnej i jego zmienność w polskiej części Sudetów i na ich przedpolu". Przegląd Geograficzny, vol. 87, no. 3, 2015, pp. 497-516. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.5
Chicago: Urban, Grzegorz. "Zaleganie pokrywy śnieżnej i jego zmienność w polskiej części Sudetów i na ich przedpolu". Przegląd Geograficzny 87, no. 3 (2015): 497-516. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.5
Harvard: Urban, G. 2015. "Zaleganie pokrywy śnieżnej i jego zmienność w polskiej części Sudetów i na ich przedpolu". Przegląd Geograficzny, vol. 87, no. 3, pp. 497-516. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.5
Przegląd Geograficzny (2015) tom 87, zeszyt 3, s. 517-533 | Pełny tekst
doi: https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.6
Streszczenie Wielokorytowy system fluwialny dolnej Wisły, z korytem głównym typu roztokowego, jest przykładem transformacji z jednokorytowego systemu piaskodennej rzeki roztokowej do systemu wielokorytowego. Transformacja ta zachodzi obecnie pod silnym wpływem antropopresji wywołanej najpierw przeprowadzoną regulacją koryta, a następnie oddziaływaniem stopnia wodnego we Włocławku. Zarówno powyżej, jak i poniżej zbiornika zaporowego utworzonego w wyniku spiętrzenia rzeki zaobserwowano spadek liczby form korytowych i międzykorytowych. Obszary międzykorytowe w wyniku zanikania bocznych ramion zostały włączone w obszar równiny zalewowej, a utrwalone roślinnością międzykorytowe wyspy zwiększały swoją powierzchnię ewoluując w kierunku obszarów międzykorytowych. Jednocześnie zmniejszyła się liczba i powierzchnia odsypów piaszczystych. Efektem procesów fluwialnych przebiegających w warunkach oddziaływania budowli hydrotechnicznych jest powolne utrwalanie się wielokorytowego systemu fluwialnego, który w odróżnieniu od klasycznej rzeki anastomozującej, której koryta rozdzielają obszary międzykorytowe, można określić jako rzekę rozgałęzioną (anabranching).
Słowa kluczowe: system korytowy, zmiany układu koryt, zabudowa hydrotechniczna, dolna Wisła, analiza przestrzenna
piotr.gierszewski@geopan.torun.pl], Institute of Geography and Spatial Organization Polish Academy of Sciences, Kopernika 19, 87-100 Toruń, Poland
[Cytowanie
APA: Gierszewski, P., Szmańda, J., & Luc, M. (2015). Zmiany układu koryt Wisły spowodowane funkcjonowaniem stopnia wodnego „Włocławek” na podstawie analizy zdjęć lotniczych*. Przegląd Geograficzny, 87(3), 517-533. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.6
MLA: Gierszewski, Piotr J., et al. "Zmiany układu koryt Wisły spowodowane funkcjonowaniem stopnia wodnego „Włocławek” na podstawie analizy zdjęć lotniczych*". Przegląd Geograficzny, vol. 87, no. 3, 2015, pp. 517-533. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.6
Chicago: Gierszewski, Piotr J., Szmańda, Jacek B., and Luc, Małgorzata. "Zmiany układu koryt Wisły spowodowane funkcjonowaniem stopnia wodnego „Włocławek” na podstawie analizy zdjęć lotniczych*". Przegląd Geograficzny 87, no. 3 (2015): 517-533. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.6
Harvard: Gierszewski, P., Szmańda, J., & Luc, M. 2015. "Zmiany układu koryt Wisły spowodowane funkcjonowaniem stopnia wodnego „Włocławek” na podstawie analizy zdjęć lotniczych*". Przegląd Geograficzny, vol. 87, no. 3, pp. 517-533. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.6
Zagospodarowanie terenów zagrożonych powodziami w gminach województwa łódzkiego
Przegląd Geograficzny (2015) tom 87, zeszyt 3, s. 535-553 | Pełny tekst
doi: https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.7
Streszczenie Celem artykułu jest ocena zagospodarowania terenów zagrożonych powodziami, o dużym i bardzo dużym wskaźniku ryzyka powodziowego, w gminach województwa łódzkiego. Zagospodarowanie badano poprzez analizę użytkowania ziemi, przy wykorzystaniu Topograficznej Bazy Danych oraz inwentaryzacji terenowej, w granicach zasięgu wody 1%. W konkluzji stwierdzono, że dominującym typem użytkowania terenów szczególnego zagrożenia powodziami w badanych gminach są tereny wolne od zabudowy, a wśród nich głównie rolne. Pozioma intensywność zagospodarowania terenów zagrożonych powodziami jest największa w pobliżu mniejszych rzek, na szerokiej równinie zalewowej oraz na terenach poniżej zbiornika o funkcji przeciwpowodziowej.
Słowa kluczowe: zagospodarowanie przestrzenne, tereny zagrożone powodziami, województwo łódzkie, GIS, ryzyko powodziowe
Cytowanie
APA: Borowska-Stefańska, M. (2015). Zagospodarowanie terenów zagrożonych powodziami w gminach województwa łódzkiego. Przegląd Geograficzny, 87(3), 535-553. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.7
MLA: Borowska-Stefańska, Marta. "Zagospodarowanie terenów zagrożonych powodziami w gminach województwa łódzkiego". Przegląd Geograficzny, vol. 87, no. 3, 2015, pp. 535-553. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.7
Chicago: Borowska-Stefańska, Marta. "Zagospodarowanie terenów zagrożonych powodziami w gminach województwa łódzkiego". Przegląd Geograficzny 87, no. 3 (2015): 535-553. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.7
Harvard: Borowska-Stefańska, M. 2015. "Zagospodarowanie terenów zagrożonych powodziami w gminach województwa łódzkiego". Przegląd Geograficzny, vol. 87, no. 3, pp. 535-553. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.7
Przegląd Geograficzny (2015) tom 87, zeszyt 3, s. 555-558 | Pełny tekst
doi: https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.9
Streszczenie W komentarzu przedstawiono krytyczne uwagi odnośnie do tekstu S. Kędzi. Główne zarzuty polegają na tym, że autor nie rozróżnia badań sezonowego przemarzania od badań permafrostu, utożsamia ujemną średnią roczną temperaturę gruntu z wieloletnią zmarzliną, a także sugeruje, że można dowieść jej obecności metodami innymi niż pomiar temperatury gruntu w ciągu co najmniej dwóch następujących po sobie lat oraz że permafrost może odpowiadać za ruch reliktowego lodowca gruzowego.
Słowa kluczowe: wieloletnia zmarzlina, sezonowe przemarzanie gruntu, Tatry
Cytowanie
APA: Dobiński, W. (2015). Komentarz do artykułu S. Kędzi pt.: Zarys historii badań przemarzania gruntu i wieloletniej zmarzliny w polskiej części Tatr*. Przegląd Geograficzny, 87(3), 555-558. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.9
MLA: Dobiński, Wojciech. "Komentarz do artykułu S. Kędzi pt.: Zarys historii badań przemarzania gruntu i wieloletniej zmarzliny w polskiej części Tatr*". Przegląd Geograficzny, vol. 87, no. 3, 2015, pp. 555-558. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.9
Chicago: Dobiński, Wojciech. "Komentarz do artykułu S. Kędzi pt.: Zarys historii badań przemarzania gruntu i wieloletniej zmarzliny w polskiej części Tatr*". Przegląd Geograficzny 87, no. 3 (2015): 555-558. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.9
Harvard: Dobiński, W. 2015. "Komentarz do artykułu S. Kędzi pt.: Zarys historii badań przemarzania gruntu i wieloletniej zmarzliny w polskiej części Tatr*". Przegląd Geograficzny, vol. 87, no. 3, pp. 555-558. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.9
Odpowiedź na krytyczne uwagi W. Dobińskiego do mojego artykułu
Przegląd Geograficzny (2015) tom 87, zeszyt 3, s. 559-563 | Pełny tekst
Słowa kluczowe: wieloletnia zmarzlina, sezonowe przemarzanie gruntu, Tatry
kedzia@zg.pan.krakow.pl], Institute of Geography and Spatial Organization Polish Academy of Sciences, Św. Jana 22, 31-018 Kraków, Poland
[Cytowanie
APA: Kędzia, S. (2015). Odpowiedź na krytyczne uwagi W. Dobińskiego do mojego artykułu. Przegląd Geograficzny, 87(3), 559-563. https://doi.org/
MLA: Kędzia, Stanisław. "Odpowiedź na krytyczne uwagi W. Dobińskiego do mojego artykułu". Przegląd Geograficzny, vol. 87, no. 3, 2015, pp. 559-563. https://doi.org/
Chicago: Kędzia, Stanisław. "Odpowiedź na krytyczne uwagi W. Dobińskiego do mojego artykułu". Przegląd Geograficzny 87, no. 3 (2015): 559-563. https://doi.org/
Harvard: Kędzia, S. 2015. "Odpowiedź na krytyczne uwagi W. Dobińskiego do mojego artykułu". Przegląd Geograficzny, vol. 87, no. 3, pp. 559-563. https://doi.org/